صفحه ٣٧٢

بر ايجاد انقلاب، آرامش دادن به فضايى بود كه انقلاب به وجود آورده بود. چيزى كه ما در افغانستان نياز داشتيم و نياز داريم. ما نيز هنوز خودمان آن مزه ارتباط طلايى نرم را در رابطه با هم نچشيده ايم، هنوز فضا طورى است كه اگر كسى بيايد بگويد بنا نيست اين همه به هم ديگر سخت بگيريم متهم به محافظه كارى و مصلحت طلبى مى شود، غافل از اين كه هزاران لاله ى معنويت در چنين برخوردى سر بر مى آورد.
در شرايطى كه نرمى نسبت به همديگر فراموش شود خودمان هم از خودمان مى ترسيم در حالى كه يك ملت بزرگ، كه استعداد تحقق تمدن شيعه را دارد اصلًا نبايد در قلبش نسبت به هم تهاجم داشته باشد، و از فضاى «رُحَماءُ بَيْنَهُمْ» غفلت كند، به يك اعتبار هنوز جامعه ما رقابت زده است. ملت انقلابى به جاى آن كه با خود درگير باشد بايد با دشمنان كمال بشر درگير باشد و به تعبير قرآن  «اشِدّاءُ عَلَي الْكُفّار رُحَماءُ بَيْنَهُمْ»، باشد. هنوز فرهنگ چنين سخنانى كه حضرت مولى الموحدين (ع) متذكر آن هستند در بين ما تقويت نشده است. آن قدر به هم محبت نداريم كه در مقابل خطاى همديگر نرمى نشان دهيم. حضرت مى فرمايند: «لِنْ لِمَنْ غَالَظَكَ» در مقابل كسى كه بر تو تندى و غضب مى كند نرم باش و مواظب باش از تعادل و كرامت كنده نشوى، زيرا «فَإِنَّهُ يُوشِكُ أَنْ يَلِينَ لَكَ» احتمال زياد مى رود كه در مقابل نرمى تو او هم نرم شود. و عملًا با رعايت چنين توصيه هايى پايه ى تمدن بزرگ اسلامى ريخته مى شود. به تعبيرى توصيه حضرت آن است كه محيط خود را محيط بى تشنج قرار دهيد تا هدايت دينى شروع شود. و افق هاى بلند كمالِ جامعه در منظر شما قرار گيرد. حتماً دقت كرده ايد كه در فضاى غفلت از نرمى هيچ كس هيچ آينده اى نخواهد داشت، حتى آن خانواده اى كه تازه شروع شده است و خداوند به لطف خود محبت و مودّت لازم را در بين همسران ايجاد كرده است. مثلًا مادر عروس به دخترش مى گويد اگر به تو بى حرمتى كردند يا جوابشان را بده و يا برگرد خانه خودمان، بعد نتيجه اش اين مى شود كه سه ماه ديگر دختر پهلوى مادرش است و همه آن آينده زيبايى كه در منظر اين دو همسر بود فرو مى ريزد. آن مادر به ظاهر مى خواست دخترش سرافراز بماند ولى چون به او آموزش نداده بود كه در مقابل تندى نرمى پيشه كند، دختر خود را به يك دختر شكست خورده تبديل كرد. اگر عكسِ آن را دستور داده بود كه مادر! تو بنايت اين باشد كه نرمى از خودت نشان بدهى، بزرگى به نرمى است، نتيجه چيز ديگرى بود. همه ى شما ديده ايد مادر بزرگ هايى كه از طريق محبت و نرمى ناملايمات زندگى را پشت سر گذارده اند، چگونه تاج سر خانواده اند، به طورى كه در آخر