كند نشده است. چون بندگى ناب به نمايش گذاشته شده است. گريه ى من و شما مگر جز اين است كه وقتى به كربلا و آن همه عظمت نگاه مى كنيم و اشك مى ريزيم كه خدايا! ما از دست رفتيم، خدايا ما را مدد كن از آن راه باز نمانيم. وقتى مى بينى اصحاب كربلا در اوج سختى و فشارهاى همه جانبه چگونه بندگى مى كنند، اشكِ طلب اتصال به آن مقام را سر مى دهيد. همان گريه اى كه ملت ايران و آزادگان جهان در فوت امام خمينى «رحمةالله عليه» سر دادند، آن اشك به اين جهت بود كه همه متوجه بودند يك انسان بزرگ كه در بندگى موفق بود، رفت و ما مانديم. معلوم است كه انسان در چنين حالتى اشك مى ريزد. به هر حال در منظر امام سجاد (ع) كربلا نمايش بندگى خداست كه به بهترين نحو انجام شد و غضبى به آن معنى وجود ندارد كه قلب عزيزان را اشغال كند و آن ها را از بندگى خدا باز دارد. آنچه در كربلا جارى شد ظهور غضب الهى بود كه از قلب مبارك حضرت سيدالشهداء (ع) و شهداى كربلا ظاهر شد، از قلب هايى كه سراسر تسليم خدا بودند.
غضبِ دين سوز
غضبى كه قلب ما را اشغال كند اعتراض به حادثه ى پيش آمده است، اين نوع غضب دين ما را از ما مى گيرد، ولى غضبى كه ظهور غضب خدا باشد اگر از ما صادر شود ظهور بندگى است، و قلب را به خدا نزديك و نورانى تر مى گرداند.
حضرت پس از توصيه هايى كه بعداً عرض خواهم كرد، مى فرمايند: «وَ لَا يَكْبُرَنَّ عَلَيْكَ ظُلْمُ مَنْ ظَلَمَكَ» ظلمى را كه به تو شده است بزرگ نگير. «فَإِنَّهُ يَسْعَى فِي مَضَرَّتِهِ وَ نَفْعِكَ»،زيرا آن كس كه به تو ظلم كرده در ضرر خودش و نفع تو تلاش كرده است. بعد مى فرمايند عزيزم! اگر كسى به ضرر خودش و نفع تو كار كرده است بايد چه طورى با او برخورد كنى؟ آيا بايد كينه به او داشته باشى؟ «وَ لَيْسَ جَزَاءُ مَنْ سَرَّكَ أَنْ تَسُوءَهُ» اگر كسى تو را شاد كند جزايش، كينه و بدى نيست. ملاحظه بفرماييد اين نوع محاسبه و نگاه به ظالم و ظلم، نگاه فوق العاده اى است كه هرگز قلب را از صفاى معنوى ذرّه اى خارج نمى كند، كه بايد در جاى خود بيشتر مورد توجه قرار گيرد.
برگرديم به همان فرمايش قبلى حضرت كه فرمودند: فرزندم غضب را جرعه جرعه بنوش كه من از نظر عاقبت و نتيجه هيچ چيزى را نديدم كه شيرين تر از نوشيدن غضب باشد. لازمه