صفحه ٣٩

حال در راستاى امور فوق مى فرمايند:  «وَ لَا تَكُنْ خَازِناً لِغَيْرِكَ» ؛ مخزن دار غير نباش، عمرت را خرج بقيه نكن. عمرت را طورى مصرف نكن كه بقيه از آن استفاده كنند و براى تو چيزى نماند، و به جاى آن كه در بين ملكوتيان آبرومند شوى در بين بقيه مهم باشى. گفت:

         ترك معشوقى كن و كن عاشقى             اى گمان برده كه خوب و فايقى 
             اى كه در معنى ز شب خامش ترى             گفتِ خود را چند جويى مشترى 
             سر بجنبانند پيشت بهر تو             رفت در سوداى ايشان دهر تو
             هست تعليم خسان اى چشم شوخ             همچو نقش خرد كردن بر كلوخ 
             خويش را تعليم كن عشق و نظر             كان بود چون نقش فى جرم الحجر
             متصل چون شد دلت با آن عدن             هين بگو مهراس از خالى شدن 
             اين سخن پايان ندارد اى پدر             اين سخن را ترك كن پايان نگر
             غيرتم نايد كه پيشت بيستند             بر تو مى خندند، عاشق نيستند
             عاشقانت در پس پرده ى كرم             بهر تو نعره زنان بين دم به دم 
             عاشق آن عاشقان غيب باش             عاشقان پنج روزه كم تراش 
             كه بخوردندت ز خدعه، جذبه اى             سالها ز يشان نديدى حبه اى 
             چند هنگامه نهى بر راه عام             گام خستى بر نيامد هيچ كام 
             وقت صحت جمله يارند و حريف             وقت درد و غم بجز حق كو اليف 

اگر از اين موضوع كه مولوى هم بر آن تأكيد دارد غفلت شود، آن وقت بودن وَهمى انسان به جاى بندگى براى انسان عمده مى شود. اگر من غافل از انجام بندگى در محضر حضرت پروردگار، اين فكر را بكنم كه دارم براى شما حرف مى زنم، در واقع با اين تلاش هايم دارم خزينه شما را پر مى كنم و نه خزينه خودم را. اگر به اين نيت خدمت شما حرف بزنم كه شما متوجه شويد من چيزهايى مى دانم، عملًا گندم هايم را در مزرعه شما ريخته ام. پس ديگر مزرعه اى ندارم تا گندمى كشت كنم، اما اگر متوجه باشم جز خدا در صحنه نيست، شما كه نسبت به بنده هيچ ايد هيچ، من هم يك بيابان خالى هستم كه بايد به فيض الهى، از انوار او بهره مند شوم، ديگر خزينه دار شما نخواهم بود، تلاش مى كنم تا با بندگى خدا قلبم آرام شود، در اين صورت اگر هم حرف مى زنم ديگر نبايد برايم مهم باشد