صفحه ٢٣٣

كند او را، تا اين كه او را از دنيا بيرون ببرد، و هركه طلب كند آخرت را، دنيا طلب مى كند او را، تا آن كه رزقش را كامل به او برساند.
اين روحيه؛ آزادگى خاص به همراه مى آورد، چون مى فهمد كه اگر به دنبال دنيا ندود دنيا به دنبال او مى آيد. به گفته مولوى:

         جمله شاهان بنده ى بنده ى خودند             جمله خلقان مرده ى مرده ى خودند

عملًا هركسى بخواهد به دنبال دنيا باشد چنين است كه بايد نوكرِ نوكر خود باشد تا دنيا برايش بماند و اسير آن اشخاص و آن اشيايى است كه او مى خواهد آن ها را تملك كند. در حالى كه اگر دنيا را بشناسيم و ارزش آن را بفهميم هرگز به آن چنان روزهايى دچار نخواهيم شد، زيرا ما براى بندگى در اين دنيا آفريده شده ايم. از همين ديدگاه حضرت مى فرمايند:  «وَ لَا تَكُنْ عَبْدَ غَيْرِكَ وَ قَدْ جَعَلَكَ اللَّهُ حُرّاً» بنده هيچ كس نباش زيرا خداوند تو را آزاد آفريد.
در زمان رضاخان عمامه هاى روحانيون را از سر آنها بر مى داشتند و اين در حالى بود كه مردم روحانيون را به عمامه مى شناختند و آن ها را جهت مجالس خود دعوت مى كردند و از آن طريق اموراتشان مى گذشت و لذا عمامه برداشتن از سر روحانيون مثل اين است كه از يك استاد دانشگاه مدركش را بگيرند، ديگر كسى او را به رسميت نمى شناسد، هر چند علم لازم را داشته باشد. مشاوران رضاخان مى دانستند دارند چكار مى كنند. مى خواستند از اين طريق براى روحانيون مشكلات اقتصادى ايجاد كنند. امام خمينى «رحمةالله عليه» در نامه اى به احمد آقا مى فرمايند: «در آن بحرانى كه عمامه روحانيون را بر مى داشتند روزى به نانوايى رفتم كه نان بخرم، ديدم پيرمردى يك تكه نان خريده و دارد مى خورد، به من رو كرد و گفت: گفتند عمامه را برداريد، عمامه را برداشتم و به يك زن يتيم دار دادم تا براى فرزندانش پيراهن كند، فعلًا هم كه سير شدم تا ظهر هم خدا بزرگ است». امام «رحمةالله عليه» مى فرمايند احمد به جان تو قسم من تمام عمر حسرت آن روحيه و آن توكل را مى خورم. و بنده به شما عرض كنم به عزت خدا قسم؛ اگر اين شخص به غنى مطلق وصل نبود، اين همه احساس غناء نمى كرد. حالا رضاخان چه چيزى را مى خواهد از اين شخص بگيرد؟ آخر او كه به غنى مطلق وصل است، تمام عالم را ظرف حضور حضرت رزّاق مى بيند، نمى توان از كسى كه به دريا وصل است كاسه آب را گرفت و او را به مشكل انداخت. شما هم اگر به غنى مطلق وصل شديد ديگر در بى كارى هم كار داريد. و لذا مى توانيد آن آزادگى را كه خداوند در شما خلق كرده محفوظ بداريد و در هيچ شرايطى بنده ى كسى نشويد. ممكن است كسى بگويد بدبخت شدم چون خانه گران شد