معارف بوک

از ما مى گيرد و در روزى كه شديداً به آن نياز داريم- يعنى در قيامت- به ما مى دهد، آيا عاقلانه نيست كه آن را انفاق كنيم؟ به همين جهت پيامبر (ص) و امامان معصوم (عليهم السلام) عاقلانه ترين روش را به ما پيشنهاد مى كنند، عموماً روش و مشى آن عزيزان انفاق بوده است، با اين كه عموماً خلفا تلاش مى كردند تا آن ها را فقير نگه دارند، تا اين مشى و منش انفاق را در اهل البيت (عليهم السلام) از بين ببرند. ولى روحيه عدم علاقه به دنيا در اهل البيت (عليهم السلام) طورى بود كه اگر مشكل فقيرى را حل مى كردند بسيار لذّت مى بردند، چون مى خواستند از اين طريق علاوه بر اين كه مشكل انسانى حل مى شود، براى ابديّت خود نيز كارى كرده باشند و مسافت طولانى تا قيامت را با سبك بارى طى كنند.
امام الموحدين (ع) مى فرمايند:
 «وَ إِذَا وَجَدْتَ مِنْ أَهْلِ الْفَاقَةِ مَنْ يَحْمِلُ لَكَ زَادَكَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ فَيُوَافِيكَ بِهِ غَداً حَيْثُ تَحْتَاجُ إِلَيْهِ فَاغْتَنِمْهُ»؛
اگر از تنگدستان كسى را يافتى كه توشه ى تو را تا رستاخيز برگيرد و فردا كه بدان نياز دارى آن توشه را به تو بازگرداند، غنيمت شمار و آن را به او ببخش.
اهل فقر وسيله ى امتحان ما و حاملانِ سرمايه براى قيامت ما هستند، چون خدا مى تواند فقيران را غنى يا اغنيا را فقير نمايد. پس موضوع فقط امتحان است تا هركس در شرايطى كه حكمت خداوند اقتضا مى كند، امتحان بدهد. به همين جهت فقيرِ راضى به رضاى خدا محبوب خدا و رسول خدا (ص) است، «1» همچنان كه ثروتمندى كه ثروتش را جهت خدمت به امور مسلمين به كار گيرد مورد رضاى خداوند است و هر دو در امتحان خود موفق شده اند. هر دو توانسته اند تكليف خود را به خوبى انجام دهند. خداوند در قرآن مى فرمايد:
 «فَأَمَّا الْإِنسَانُ إِذَا مَا ابْتَلَاهُ رَبُّهُ فَأَكْرَمَهُ وَنَعَّمَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَكْرَمَنِ، وَأَمَّا إِذَا مَا ابْتَلَاهُ فَقَدَرَ عَلَيْهِ رِزْقَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَهَانَنِ، كَلَّا»؛ «2»
و امّا چون پروردگار انسان، انسان را امتحان كند، پس نعمت فراوان به او بدهد، انسان گويد پروردگارم مرا بزرگ داشت، و چون در راستاى امتحان او، براو تنگ گيرد، گويد مرا خوار كرد، چنين نيست.