صفحه ٣٢٤

كسانى در اين دنيا مردود مى شوند كه فكر مى كنند هميشه در اين دنيا هستند. كسى كه فكر كند هميشه در اين دنيا است هرگونه موضع گيرى كه بكند آن موضع گيرى غلط و غير واقعى خواهد بود. حتى اگر خانه بسازد غلط مى سازد، درس بخواند غلط درس مى خواند. فرزند تربيت كند غلط تربيت مى كند چون جهت گيرى او غلط است.
اگر كسى فكر كند در اين دنيا ابدى زندگى مى كند، به اسم دورانديشى، بدانديشى مى كند. دورانديشى واقعى يعنى دنيا را محدود بگير و به ابديت خودت فكر كن. دورانديشى هاى دنيايى محكم كردن چيزى است كه خودش بذاته محكم نيست، رنگ آميزى ديوارى است كه از پايه سست است. كودكانه ترين اعمال را به نام دورانديشى انجام مى دهند و خيلى هم خوشحال اند، غافل از آن كه بر آب خانه ساخته اند. اين يك بيمارى است. بله ما در امور دنيايى هم بايد دورانديش باشيم و محكم كارى كنيم، با در نظرگرفتن محدود بودن دنيا و آباد كردن قيامت. مثلًا اگر اين ميكرفون را طورى نصب كنيم كه دائم بيفتد و خراب شود اين غلط است، بايد طورى باشد كه بتوان از آن استفاده كرد ولى اين هم اشتباه است كه چون مى خواهيم محكم كارى كنيم، فرصت استفاده از آن را از دست بدهيم. آرى دورانديشى خوب است اما دورانديشى در دنيا براى امور دنيا يك معنى مى دهد، دورانديشى در دنيا براى قيامت معناى ديگرى مى دهد. نبايد جاى آن ها عوض شود. در قرآن داريم: «أَتَبْنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ آيَةً تَعْبَثُونَ* وَتَتَّخِذُونَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمْ تَخْلُدُونَ»؛ «1»  آيا بر هر تپه اى بنايى مى سازيد بيهوده و پوچ. و كاخ هاى استوار برپا مى كنيد به اميد آن كه در آن جا جاودانه بمانيد؟
اميرالمؤمنين (ع) ذيل اين آيه مى فرمايند نمونه پيروى از شهوت، ساختن بناهاى محكم است. حضرت هود (ع) مى فرمايند: اين نوع ساختمان سازى عبث و بيهوده است. چون از ترس مرگ و براى جاودان ماندن آنقدر عمرتان را صرف محكم كردن آن مى كنيد كه ديگر فرصت تعالى نمى يابيد. يكى از مؤمنين هزينه ى ساخت دو كلاس را براى مدرسه اى كه كمبود كلاس داشت، به مسئولان امر داد، ولى متأسفانه آن ها تمام پول را به اسم محكم كارى صرف سيمان و ميل گِرد كف كلاس ها كردند و هرگز هم كلاسى ساخته نشد، مى خواستند به نحو افراطى محكم بسازند، آن هم روى دامنه ى كوه كه خود به خود محكم است. روحيه اى كه بخواهد پيش بينى احتمال خطرهاى بسيار نادر را بكند عملًا عمر خود را تماماً در دنيا مشغول مى كند.