صفحه ٣١٣

خودش واگذارند تمام معادلات نظامى منطقه را به نفع خودش تغيير مى دهد. هيبت نظام اسلامى در جنگ و در همان سال هاى دوم و سوم جنگ نشان داده شد. مى خواهم نتيجه بگيرم كه فرمايش آقاى رجايى «رحمةالله عليه» بسيار صحيح بود كه ما براى نجات خود چيزى ماوراء ابزارها داريم البته و صد البته اسلام انزواى مسلمين را هرگز نمى خواهد. هيچ وقت، اميرالمؤمنين (ع) طورى سخن نمى گويند كه نتيجه اش اين بشود كه مثلًا ما برويم يك گوشه بنشينيم سرمان را هم زير بيندازيم و ذكر بگوييم و در معادلات جهانى نقشى نداشته باشيم، ولى حضرت (ع) به ما طورى راه را نشان مى دهند كه متوجه باشيم اصلِ تعالى انسانى در هيچ برنامه اى نبايد مورد غفلت قرار گيرد وگرنه با همان بحران هايى روبه رو مى شويم كه امروز جهان با آن روبه رو است. وظيفه بنده است كه عرض كنم؛ اولًا: آن چه شما با نگاه به غرب به عنوان تنها راه زندگى و تمدن و پيشرفت مى شناسيد، يك خطاى تاريخى است و تحت تأثير همين خطا است كه مى خواهيم با همان ملاك هاى آمريكايى از آمريكا عقب نيفتيم. مسلّم در شرايط موجود هيچ وقت نظام اسلامى آن قدر قدرت زرهى و قدرت تسليحاتى ندارد كه با آمريكا برابرى كند ولى آنچنان هم نيست كه به كمك سرمايه ى ايمان نتواند خود را حفظ نمايد و بى تأثير و منفعل باشد. ثانياً: بايد به تمدن و فرهنگى غير از فرهنگ غربى فكر كرد كه نه تنها امكان زندگى بهترى را به انسان ها مى دهد، بلكه شرايطى فراهم مى كند كه بتوان هرچه بيشتر سخنان اميرالمؤمنين (ع) را در آن شرايط عملى نمود. به من و شما انتقاد مى كنند؛ شما راه هايى را پيشنهاد نكنيد كه ملت ما عقب بيفتند! معلوم نيست ملاك اين عقب افتادن چيست؟! مگر فرهنگ غرب جلو افتاده است؟ گاهى به ما اشكال مى كنند كه شما مسلمان ها طرفدار پيشرفت نيستيد. عنايت داشته باشيد كه منظور آن ها از پيشرفت، پيشرفت غربى آن هم همراه با فكر و فرهنگ كفر آلود آن ها است و نه پيشرفت تكنولوژيك آن ها، زيرا خود افرادى كه به ما اشكال مى كنند كه شما مى خواهيد جامعه را عقب بيندازيد هرگز خودشان در راستاى رشد تكنيكى جامعه قدمى بر نمى دارند و سراپا گرفتار تقليد و مصرفند. مى خواهم عرض كنم اين مسئله ذهنتان را خراب نكند كه اگر در منظر ما تمدنى غير از تمدن غربى ظاهر شد گمان شود در آن صورت عقب مى افتيم. آن نوع زندگى كه امام الموحدين (ع) توصيه مى كنند طورى است كه ما را به طور طبيعى از بسيارى از نيازهاى كاذب نجات مى دهد و آنچنان وارد زندگى مى شويم كه هرگز از نشاط و تحرك انسانى محروم نمى گرديم. با چنين توجهى به سخن حضرت توجه فرماييد كه؛ فرزندم! فرصت ها را از دست نده وگرنه گرفتار غصه هاى گلوگير