صفحه ١٢٧

خود را از آن ها به عنوان موجودات مستقل منصرف نمود، خدا را در نزد خود مى يابد، و به همين جهت حضرت (ع) در واقع، واقعى ترين واقعيات را مطرح مى كنند.
مى فرمايند: «وَ لَمْ يَجْعَلْ بَيْنَكَ وَ بَيْنَهُ مَنْ يَحْجُبُكَ عَنْهُ»؛ در راستاى طلب از او، بين تو و خودش، كسى را واسطه قرار نداد تا تو از ارتباط با او محروم باشى.
 «وَ لَمْ يُلْجِئْكَ إِلَى مَنْ يَشْفَعُ لَكَ إِلَيْهِ»؛ اصلًا چيزى نگذاشته كه تو مجبور باشى آن را شفيع بين خود و او قرار دهى.
همچنان كه ملاحظه فرموديد؛ روند دعا دو مرحله است. اوّل: بخواه، دوم: اميدوار باش واسطه اى نيست؛ خودت بخواه، و فقط هم از او بخواه. اول مى گويد: بخواه، بعد مى گويد: از او بخواه، بعد هم مى گويد چه چيز بخواه، عطا و رحمتش را بخواه. سپس مى فرمايد ممكن است شيطان سر به سرت بگذارد و بگويد: «تو چيزى نيستى كه خدا به تو نظر كند، تو گناهكار هستى!» اين چه حرفى است؟! تو خدا را براى قلبت كشف كن اوست كه خدايى مى كند.

         تو مگو ما را به آن شه راه نيست             با كريمان كارها دشوار نيست 

آرى خدا هست، ولى گاهى مال ما نيست، چون ما خود را به چيزهاى ديگر سپرده ايم. حضرت مى خواهند اين مسئله را براى ما خوب روشن كنند كه حقيقتاً خدا مال ما است مواظب باش تو بى خدا نشوى. در ادامه مى فرمايند:
 «وَ لَمْ يَمْنَعْكَ إِنْ أَسَأْتَ مِنَ التَّوْبَةِ وَ لَمْ يُعَاجِلْكَ بِالنِّقْمَةِ وَ لَمْ يُعَيِّرْكَ بِالْإِنَابَةِ»؛
اگر گناه كردى تو را از توبه منع نكرده است، نمى گويد توبه نكن، مى گويد: برگرد و توبه كن! و اگر بدى كردى زود عذاب نمى دهد، شرايط برگشت تو را فراهم مى كند. اگر گفتى اشتباه كردم، نمى گويد برو، و شروع كند به سرزنش تو كه چرا گناه كردى.
فرهنگ بشرهاى جدا شده از خدا اين گونه است كه اگر كسى كار بدى كرد و گفت ببخشيد، مى گويند: نه ديگر فايده اى ندارد، امّا فرهنگ خدا اين گونه نيست. فرهنگ ارتباط با خدا يك فرهنگ خاص است كه بايد درباره اش فكر كنيم، فرهنگ ارتباط با خدا يك استعداد است كه در جان همه ى ما نهفته است، بايد آن را كشف كنيم. آرى  «وَ لَمْ يُعَيِّرْكَ بِالْإِنَابَةِ»؛ وقتى به سوى او برگشتى تو را سرزنش نمى كند، وقتى مى گويى اشتباه كردم، نمى گويد چرا گناه كردى كه حالا پشيمان شوى.
 «وَ لَمْ يَفْضَحْكَ حَيْثُ الْفَضِيحَةُ بِكَ أَوْلَى»؛