صفحه ٦٨

اعمال او ظاهر مى شود، ولى آن هایى که ایمان ندارند اثر آن در جرأتشان بر گناه و انواع جرائم کاملاً محسوس است.

توبه
یکى از مهم ترین مباحث تربیتى، که جزء مراحل تهذیب نفس و از برجسته ترین منازل سیر و سلوک الى الله به شمار مى رود، مبحث «توبه» است که در اینجا ابتدا با (حقیقت توبه) و سپس نقش و آثار سازنده آن در رشد معنوى انسان آشنا مى شوید.

حقیقت توبه(1)
در آیه هشتم سوره تحریم مى خوانیم: (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا تُوبُوا اِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَّصُوحاً)؛ «اى کسانى که ایمان آورده اید! به سوى خدا توبه کنید، توبه اى خالص».
آرى، نخستین گام براى نجات، توبه از گناه است، توبه اى که از هر نظر خالص باشد، توبه اى که محرک آن، فرمان خدا و ترس از گناه باشد، نه وحشت از آثار اجتماعى و دنیوى آن، توبه اى که براى همیشه انسان را از معصیت جدا کند و بازگشتى در آن رخ ندهد.
مى دانیم که حقیقت «توبه» همان ندامت و پشیمانى از گناه است که لازمه آن، تصمیم به ترک گناه در آینده است، و اگر کارى بوده که قابل جبران است درصدد جبران برآید، و گفتن استغفار نیز بیانگر همین معنى است. بر این اساس ارکان توبه را مى توان در پنج چیز خلاصه کرد: «ترک گناه، ندامت، تصمیم به ترک در آینده، جبران گذشته و استغفار».