صفحه ٣٧٤

و دوم مجازات هاى تنبیهى است که جنبه تربیتى دارد. در این موارد به محض اینکه مجازات اثر خود را بخشید و طرف بیدار و متوجه شد مجازات بلافاصله از میان مى رود.
و از اینجا روشن مى شود که یکى از فلسفه هاى آفات و بلاها و حوادث ناگوار، بیدارسازى و تربیت است.
ماجراى یونس همچنین به همه رهبران راه حق در محدوده هاى مختلف هشدار مى دهد که هرگز رسالت خود را پایان یافته تصور نکنند و هر تلاش وکوششى را در این راه کوچک بشمارند، چراکه مسئولیت شان بسیار سخت و سنگین است.(1)

درس هاى تربیتى طوفان نوح (علیه السلام)(2)
در آن قسمت از داستان نوح (علیه السلام) که در آیات 36 تا 43 سوره هود آمده نکته هاى بسیار مهمى نهفته است که به قسمتى از آن اشاره مى شود:

الف) پاک سازى روى زمین
درست است که خداوند، «رحیم» و مهربان است، ولى نباید فراموش کرد که او در عین حال، «حکیم» نیز مى باشد و به مقتضاى حکمتش هرگاه قوم و ملتى فاسد شوند و دعوت ناصحان و مربیان الهى در آن ها اثر نکند، حق حیات را از آن ها مى گیرد و سرانجام از طریق انقلاب هاى اجتماعى و یا انقلاب هاى طبیعى، سازمان زندگى آن ها را درهم کوبیده و نابود مى کند. این نه منحصر به قوم نوح (علیه السلام) بوده و نه به زمان و وقت معینى، یک سنت الهى است در همه اعصار و قرون و همه اقوام و ملت ها و حتى در عصر و زمان ما! و چه بسا جنگ هاى جهانى اول و دوم اَشکالى از این پاک سازى باشد.