خَیراً لَهُ إن أعطاهُ أمسَکَ عَنهُ؛ از آن حضرت سؤال کردند: آیا خداوند نمى فرماید دعا کنید تا براى شما اجابت کنم؟ در حالى که افراد مضطرى را مى بینیم که دعا مى کنند و به اجابت نمى رسد و مظلومانى را مى بینیم که از خدا پیروزى بر دشمن مى طلبند ولى آن ها را یارى نمى کند! امام (علیه السلام) فرمود: واى بر تو! هیچ کس او را نمى خواند مگر اینکه اجابت مى کند، اما دعاى ظالم مردود است تا توبه کند، و اما صاحب حق هنگامى که دعا کند اجابت مى فرماید و بلا را از او برطرف مى سازد، به طورى که گاهى خود او نمى داند، و یا آن را به صورت ثواب فراوانى براى روز نیازش به آن (روز قیامت) ذخیره مى کند، و از اجابت چیزى که بندگان تقاضا کنند، ولى مصلحت آن ها نباشد خوددارى مى فرماید».(1)
و از آنجا که دعا و تقاضا از خدا فرع بر معرفت خداوند است در آیه بعد، از حقایقى سخن مى گوید که سطح معرفت آدمى را بالا مى برد، و یکى از شرایط دعا را که امید به اجابت است افزایش مى دهد؛ مى فرماید: (اللَّهُ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الَّیْلَ لِتَسْکُنُوا فِیهِ)؛ «خداوند کسى است که شب را براى شما آفرید تا در آن بیاسایید».
چراکه تاریکى شب، از یک سو سبب تعطیل شدن اجبارى کارهاى روزانه است، و از سوى دیگر، خود تاریکى آرام بخش و سبب استراحت جسم و روح و اعصاب است و نور، مایه جنبش و حرکت. لذا به دنبال آن مى افزاید: (وَالنَّهَارَ مُبْصِراً)؛ «و روز را بینا و روشنى بخش قرار داد» تا محیط زندگى انسان ها را روشن کند و براى هر گونه فعالیتى آماده سازد.
اگر دعاى شما نبود ارزشى نداشتید(2)
خداوند در آیه 77 سوره فرقان مى فرماید: (قُلْ مَا یَعْبَأُ بِکُمْ رَبِّی لَوْلا دُعَاؤُکُمْ فَقَدْ