صفحه ٣٤٤

و تواضع انسانى است و ارتباطى با مسئله اختلاف طبقاتى و تفاوت در ثروت و موقعیت هاى مادى ندارد.
در پاره اى از روایات دستور داده شده که به افراد رباخوار، فاسق، منحرف و مانند آن ها سلام نکنید و این خود یک نوع مبارزه با فساد است، مگر اینکه سلام کردن به آن ها وسیله اى باشد براى آشنایى و دعوت به ترک منکر.
همچنین باید توجه داشت که منظور از «تحیت به احسن» این است که سلام را با عبارات دیگرى مانند «ورحمة الله» و «ورحمة الله وبرکاته» تعقیب کنند.
در تفسیر درّ المنثور مى خوانیم: شخصى به پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) عرض کرد: السلام علیک! پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «السلام علیک ورحمة الله». دیگرى عرض کرد: السلام علیک ورحمة الله! پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «و علیک السلام ورحمة الله وبرکاته». نفر دیگرى گفت: السلام علیک ورحمة الله وبرکاته! پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «وعلیک». هنگامى که سؤال کرد: چرا جواب مرا کوتاه دادید؟ فرمود: «قرآن مى گوید: تحیت را به طرز نیکوترى پاسخ گویید، اما تو چیزى باقى نگذاشتى!» درحقیقت پیامبر (صلی الله علیه و آله) درمورد نفر اول و دوم تحیت به نحو احسن گفت، اما درمورد شخص سوم به نحو مساوى، زیرا جمله «علیک» مفهومش این است که تمام آنچه گفتى بر تو نیز باشد.(1)

ج) آداب حضور پیامبر (صلی الله علیه و آله)(2)
در آیات اول تا پنجم سوره حجرات مى خوانیم: (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَىِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ اِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ * یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِىِّ وَلا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ کَجَهْرِ بَعْضِکُمْ لِبَعْضٍ أَن تَحْبَطَ أَعْمَالُکُمْ