صفحه ٤٦٣

انواع صفات مزاحم، همچون کینه و حسد و غرور و خیانت ذکر شده و با کلمه «غل» که مفهوم وسیعى دارد، به همه آن ها اشاره گردیده است. درحقیقت اگر قلب انسان از این «غل» شستشو نشود، نه نعمت سلامت و امنیت فراهم خواهد شد و نه برادرى و اخوت، بلکه همیشه جنگ است و ستیز، و دعوا و کشمکش، و به دنبال آن، بریدن رشته هاى اخوت و سلب سلامت و امنیت.

نقش حسد در جنایات(1)
«حسد» که در فارسى از آن تعبیر به «رشک» مى کنیم، به معنى آرزوى زوال نعمت از دیگران است، چه آن نعمت به حسود برسد، چه نرسد، بنابراین کار حسود، در ویران کردن و آرزوى ویران شدن متمرکز مى شود، نه اینکه آن سرمایه و نعمت حتماً به او منتقل گردد.
حسد سرچشمه بسیارى از نابسامانى هاى اجتماعى است، ازجمله:
یک: حسود تمام یا بیشتر نیروها و انرژى هاى بدنى و فکرى خود را که باید در راه پیشبرد اهداف اجتماعى به کار برد در مسیر نابودى و ویران کردن آنچه هست صرف مى کند، درنتیجه هم سرمایه هاى وجودى خود را از بین برده و هم سرمایه هاى اجتماعى را.
دو: حسد انگیزه قسمتى از جنایات دنیاست و اگر عوامل و علل اصلى قتل ها، دزدى ها، تجاوزها و مانند آن را بررسى کنیم خواهیم دید که قسمت قابل توجهى از آن ها از عامل حسد مایه مى گیرد و شاید به همین دلیل است که آن را به «شراره اى از آتش» تشبیه کرده اند که مى تواند موجودیت حسود و یا جامعه اى را که در آن زندگى مى کند به خطر بیندازد.
یکى از دانشمندان مى گوید: «حسد و بدخواهى» از خطرناک ترین صفات