معارف بوک

تقوا بزرگ ترین ارزش انسان(1)
خداوند در آیه سیزدهم سوره حجرات مى فرماید: (یَا أَیُّهَا النَّاسُ اِنَّا خَلَقْنَاکُم مِّن ذَکَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا اِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ اِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ)؛ «اى مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیره ها و قبیله ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید؛ (اینها ملاک برترى نیست،) گرامى ترین شما نزد خداوند باتقواترین شماست؛ به یقین خداوند دانا و آگاه است».
در آیات گذشته روى سخن به مؤمنان بود و خطاب به صورت «یا ایها الذین آمنوا» و در آن آیات، عوامل متعددى را که یک «جامعه مؤمن» را با خطر روبه رو مى سازد بازگو کرد و از آن نهى فرمود.
در حالى که در آیه مورد بحث، مخاطب، کل جامعه انسانى است و مهم ترین اصلى را که ضامن نظم و ثبات است بیان مى کند و میزان واقعى ارزش هاى انسانى را دربرابر ارزش هاى کاذب و دروغین مشخص مى سازد؛ مى فرماید: «اى مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیره ها و قبیله ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید».
منظور از آفرینش مردم از یک مرد و زن، همان بازگشت نسب انسان ها به «آدم» و «حوا» (علیهما السلام) است، بنابراین چون همه از ریشه واحدى هستند معنى ندارد که از نظر نسب و قبیله بر یکدیگر افتخار کنند، و اگر خداوند براى هر قبیله و طایفه اى ویژگى هایى آفریده، براى حفظ نظم زندگى اجتماعى مردم است، چراکه این تفاوت ها سبب شناسایى است و بدون شناسایى افراد، نظم در جامعه انسانى حکم فرما نمى شود، چراکه اگر همه یکسان و شبیه یکدیگر و همانند بودند، هرج و مرج عظیمى سراسر جامعه انسانى را فرامى گرفت.
درباره این که «شعوب» (جمع «شعب» بر وزن صعب) به معنى «گروه عظیمى