صفحه ٣١٠

حسن مجتبى (علیه السلام) و ممانعتى که «عایشه» در زمینه دفن آن حضرت در جوار پیامبر (صلی الله علیه و آله) انجام داد و سر و صداهایى که بلند شد، مى خوانیم: امام حسین (علیه السلام) به آیه (یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِیِّ...) استدلال فرمود و از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) این جمله را نقل کرد: «إنَّ اللّهَ حَرَّمَ مِنَ المُومِنِینَ أمواتاً ما حَرَّمَ مِنهُم أحیاءً؛ خداوند آنچه را از مؤمنان درحال حیات تحریم کرده در حال مماتشان نیز تحریم کرده است».(1)
این حدیث گواه دیگرى بر عمومیت مفهوم آیه است.

ج) انضباط اسلامى در همه چیز و همه جا
مدیریت و فرماندهى بدون رعایت انضباط هرگز به سامان نمى رسد و اگر کسانى که تحت پوشش مدیریت و رهبرى قرار دارند بخواهند خودسرانه عمل کنند، شیرازه کارها به هم مى ریزد، هر قدر نیز رهبر و فرمانده لایق و شایسته باشند.
بسیارى از شکست ها و ناکامى هایى که دامن گیر جمعیت ها و گروه ها و لشکرها شده از همین رهگذر بوده است و مسلمانان نیز طعم تلخ تخلف از این دستور را بارها در زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله) چشیده اند که روشن ترین آن ها داستان شکست احد به دلیل بى انضباطى گروه اندکى از جنگجویان بود.
قرآن مجید این مسأله فوق العاده مهم را در عبارت کوتاه آیات فوق به صورت جامع و جالب مطرح ساخته، مى گوید: (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ). وسعت مفهوم آیه به قدرى زیاد است که هرگونه «تقدم» و «تأخر» و گفتار و رفتار خودسرانه و خارج از دستور رهبرى را شامل مى شود.