معارف بوک

امر به معروف و نهى از منکر در روایات اسلامى(1)
در تفسیر آیه 79 سوره مائده: (کَانُواْ لا یَتَنَاهَوْنَ عَن مُّنکَرٍ فَعَلُوهُ لَبِئْسَ مَا کَانُواْ یَفْعَلُونَ)؛ «آنها از اعمال زشتى که انجام مى دادند، یکدیگر را نهى نمى کردند؛ چه بد کارى انجام مى دادند!»، روایاتى از پیامبر (صلی الله علیه و آله) و ائمه اهل بیت (علیهم السلام) نقل شده که بسیار آموزنده است: در حدیثى از پیامبر (صلی الله علیه و آله) مى خوانیم: «لَتَأمُرُنَّ بِالمَعروفِ وَلَتَنهُنَّ عَنِ المُنکَرِ وَلَتَأخُذُنَّ عَلى یَدِ السَّفیهِ وَلَتَأطُرُنَّهُ عَلَى الحَقِّ إطرآ، أو لَیَضرِبَنَّ اللّهُ قُلُوبَ بَعضِکُم عَلى بَعضٍ وَیَلعَنُکُم کَما لَعَنَهُم؛ حتماً باید امر به معروف و نهى از منکر کنید و دست افراد را بگیرید و به سوى حق دعوت نمایید، والّا خداوند قلوب شما را همانند یکدیگر مى کند و شما را از رحمت خود دور مى سازد، همان طور که آن ها را از رحمت خویش دور ساخت».(2)
در حدیث دیگرى از امام صادق (علیه السلام) در تفسیر (کَانُوا لاَ یَتَنَاهَوْنَ عَنْ مُنکَرٍ فَعَلُوهُ) چنین نقل شده است: «أما إنَّهُم لَم یَکُونُوا یَدخُلُونَ مَداخِلَهُم وَلا یَجلِسُونَ مَجالِسَهُم ولکِن کانُوا إذا لَقُوهُم ضَحِکُوا فِى وُجُوهِهِم وَأنِسُوا بِهِم؛ این دسته که خداوند از آن ها مذمت کرده هرگز در کارها و مجالس گناهکاران شرکت نداشتند، بلکه فقط هنگامى که آن ها را ملاقات مى کردند، به روى آنان مى خندیدند و با آن ها مأنوس بودند».(3)

پاسخ به یک ایراد در باب امر به معروف(4)
در آیه 105 سوره مائده مى خوانیم: (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ عَلَیْکُمْ أَنفُسَکُمْ لا یَضُرُّکُم