صفحه ١١١

در این حدیث، وطن اصلى بى نیازى و عزت، «توکل» معرفى شده است.
کسى از امام على بن موسى الرضا (علیه السلام) پرسید: «ما حَدُّ التَّوَکُّلِ فَقالَ لی أن لا تَخافَ مَعَ اللهِ أحداً؛ حد توکل چیست؟ فرمود: اینکه با اتکاى به خدا از هیچ کس نترسى!».(1)،(2)

صبر و استقامت(3)
در آیه 155 سوره بقره مى خوانیم: (وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِّنَ الْخَوفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمَوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ)؛ «و به یقین همه شما را با امورى همچون ترس، گرسنگى، و کاهش در مال ها و جان ها و میوه ها، آزمایش مى کنیم؛ و بشارت ده به صابران».
نخستین گام براى پیروزى در امتحانات همان است که در جمله کوتاه و پرمعنى «و بشر الصابرین» آمده است. این جمله باصراحت مى گوید: رمز موفقیت درمقابل مشکلات و آزمایش ها صبر و استقامت است و به همین دلیل بشارت پیروزى در امتحانات را باید به افراد بااستقامت داد.
چیزى که بر استقامت انسان مى افزاید توجه به گذرا بودن این حوادث است و اینکه زندگى این جهان گذرگاهى بیش نیست. به همین دلیل ذیل آیه مى فرماید: صابران کسانى هستند که با بى اعتنایى به حوادث مشکل و سخت به مبارزه برمى خیزند و منطق شان این است: «انّا لله وَانّا الیه راجعون» ما از سوى خدا آمده ایم و به سوى او بازمى گردیم، بنابراین از مشکلات وحشتى نداریم.