معارف بوک

تفسیر سومى براى آیه ذکر شده وآن اینکه هر کس از گناه توبه کند به سوى خدا و پاداش هاى بى حساب او بازمى گردد.
گرچه این تفسیرهاى سه گانه منافاتى با هم ندارد، ولى تفسیر اول مناسب تر به نظر مى رسد، به خصوص که با روایتى که در تفسیر على ابن ابراهیم، ذیل آیه مورد بحث نقل شده، هماهنگ است.

تا ایمان نباشد توبه محقّق نمى شود(1)
در آیه 153 سوره اعراف مى خوانیم: (وَالَّذِینَ عَمِلُواْ السَّیِّئَاتِ ثُمَّ تَابُواْ مِن بَعْدِهَا وَآمَنُواْ اِنَّ رَبَّکَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِیمٌ)؛ «و کسانى که گناه کردند و بعد از آن توبه نمودند و ایمان آوردند، (مشمول عفو او مى شوند؛ زیرا) پروردگار تو، در پى آن، آمرزنده و مهربان است».
در اینجا پرسش مهم این است که چرا در آیه فوق، «ایمان» پس از «توبه» آمده است، با اینکه تا ایمان نباشد، توبه تحقق نمى پذیرد؟
پاسخ این پرسش از اینجا روشن مى شود که پایه هاى ایمان هنگام گناه متزلزل مى گردد و یک نوع سستى پیدا مى کند، تا آنجا که در روایات اسلامى مى خوانیم:
«شراب خوار هنگامى که شراب مى خورد ایمان ندارد، و زناکار نیز هنگام زنا ایمان ندارد». یعنى ایمان، فروغ خود را از دست مى دهد و کم نور و تاریک و کم اثر مى شود.
اما هنگامى که توبه انجام شد، بار دیگر فروغ اصلى را پیدا خواهد کرد، آن چنان که گویى ایمان بار دیگر تجدید شده است.
همچنین از اینکه در آیات فوق، تنها روى ذلت در حیات دنیا تکیه شده،