صفحه ٤٦

بعضى آن را مخصوص بشارتى دانسته اند که فرشتگان در آستانه مرگ و انتقال از این جهان به مؤمنان مى دهند و مى گویند: (وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِی کُنتُمْ تُوعَدُونَ).(1) بعضى دیگر آن را اشاره به وعده هاى پیروزى پروردگار و غلبه بر دشمنان، و حکومت در روى زمین، مادامى که مؤمن و صالح اند، مى دانند.
در بعضى از روایات این بشارت به خواب هاى خوشى که مؤمنان مى بینند تفسیر شده، ولى همان گونه که گفتیم، با توجه به مطلق بودن این کلمه و الف و لام جنس، در «البشرى» مفهوم وسیعى نهفته شده که هرگونه بشارت و شادى پیروزى و موفقیت را شامل مى شود، و همه آنچه در بالا ذکر شد در آن درج است و درواقع هر کدام اشاره به گوشه اى از این بشارت وسیع الهى مى باشد.
و شاید اینکه در بعضى از روایات به خواب هاى خوش و رؤیاى صالحه تفسیر شده، اشاره به این است که هرگونه بشارت، حتى بشارت هاى کوچک نیز در مفهوم «البشرى» افتاده است، نه اینکه منحصر به آن باشد.
درواقع همان طور که پیش تر هم گفته شد، این اثر تکوینى و طبیعى ایمان و تقواست که انواع دلهره ها ووحشت هایى را که زاییده شک و تردید و همچنین مولود گناه و انواع آلودگى هاست از روح و جسم انسان دور مى سازد. چگونه ممکن است کسى ایمان و تکیه گاه معنوى در درون جان خود نداشته باشد وباز احساس آرامش کند؟! او به یک کشتى بى لنگر در دریاى طوفانى مى ماند که امواج کوه پیکر هر لحظه او را به سویى پرتاب مى کنند و گرداب ها براى بلعیدنش دهان باز کرده اند.
چگونه کسى که دست به ظلم وستم و ریختن خون مردم و غصب اموال و حقوق دیگران آلوده کرده ممکن است آرامش خاطر داشته باشد؟! او برخلاف مؤمنان حتى خواب آرام ندارد و اغلب خواب هاى وحشتناکى مى بیند که در آن