صفحه ١٢٩

دائمى، زیرا همیشه اقلیتى هستند که از این روش سوءِ استفاده مى کنند و تا زیر ضربات خردکننده شلاق مجازات قرار نگیرند آدم نمى شوند و دست از اعمال زشت خود برنمى دارند.
البته حساب این گروه جداست و باید دربرابر آن ها از شدت عمل استفاده کرد، ولى نباید فراموش کرد که این دسته همیشه در اقلیت هستند، قانونى که حاکم بر اکثریت است همان قانون «دفع سیّئه با حسنه» مى باشد.
و لذا ملاحظه مى کنیم که پیغمبر گرامى اسلام (صلی الله علیه و آله) و پیشوایان معصوم (علیه السلام) همیشه از این روش عالى قرآن بهره مى گرفتند، براى نمونه، هنگام فتح مکه که نه تنها دشمنان بلکه دوستان انتظار انتقام جویى شدید مسلمین، و به راه انداختن حمام خون در آن سرزمین کفر و شرک و نفاق و کانون دشمنان سنگ دل و بى رحم داشتند و حتى بعضى از پرچمداران سپاه اسلام در آن روز رو به سوى ابوسفیان کرده و شعار «الیوم یوم الملحمة، الیوم تسبى الحرمة، الیوم اذل الله قریشا؛ امروز روز انتقام، روز از بین رفتن احترام نفوس و اموال دشمنان، و روز ذلت و خوارى قریش است» سردادند، پیغمبر گرامى اسلام (صلی الله علیه و آله) با جمله «اذهبوا فأنتم الطلقاء؛ بروید که همه آزادید» همه را مشمول عفو خود قرار داد و شعار انتقام جویانه را به این شعار محبت آمیز تبدیل فرمود: «الیوم یوم المرحمة الیوم اعزالله قریشاً؛ امروز روز رحمت است، امروز روز عزّت قریش است».(1)
همین عمل چنان طوفانى در سرزمین دل هاى مکیان مشرک برپا کرد که به گفته قرآن (یَدْخُلُونَ فِى دِینِ اللَّهِ أَفْوَاجاً)؛ «گروه گروه وارد دین خدا مى شوند».(2)
ولى با تمام این احوال، آن گونه که در تواریخ اسلام آمده است، پیامبر (صلی الله علیه و آله) چند