عالم «تکوین» نیز عینیّت دارد. هرگز شنیده اید کودکى یک شبه از مادر متولد شود؟ و یا میوه اى بر درخت یک ساعته شیرین و رسیده گردد؟ بنابراین، چگونه مى توان انتظار داشت که به ویژه در مرحله سازندگى یک جامعه، از نظر فکرى و فرهنگى و یا از نظر اقتصادى و سیاسى یک شبه همه چیز اصلاح شود؟
این سخن بدین معنى نیز هست که اگر از تلاش هاى خود در کوتاه مدت نتیجه نگرفتیم، هرگز نباید یأس و نومیدى به خود راه دهیم و دست از ادامه تلاش و کوشش برداریم، بلکه باید توجه داشته باشیم که در بیشتر مواقع پیروزهاى نهایى و کامل در دراز مدّت است.
نقش پیامبران در تربیت انسان
همه مى دانیم که نیمى از شخصیت ما را علم و نیمى را غرایز تشکیل مى دهد، لذا در پرورش وجود خود به علم محتاجیم و مقدار بیشتر به تعدیل غرایز، بلکه مشکل اساسى در تربیت، همان کنترل غرایز است، به این معنى که علاوه بر راهنمایى عقل و درک عوامل سعادت و فضیلت، مى بایست غرایز و امیال را آن چنان پرورش دهیم که با نداى عقل و وجدان هماهنگ شود.
و از جانب دیگر، یک مربى خوب علاوه بر آشنایى کامل با خوبى ها و بدى ها و اطلاع دقیق از اسرار وجود انسان مى بایست شخصاً فردى کامل از نظر اخلاق و عمل باشد، زیرا یک اصل روانى (اصل محاکات) به ما مى گوید: انسان کششى در وجود خود براى همرنگ شدن با دیگران مى یابد.
این احساس و انجذاب درباره افرادى که انسان به آن ها ایمان دارد بسیار قوى تر است، بنابراین مسلم مى شود که مربى کامل علاوه بر این که باید خود یک فرد کامل باشد، باید مورد اطمینان و علاقه نیز باشد تا افرادى که مى خواهند در سایه او تربیت شوند بر اساس اصل «محاکات» به زودى تحت تأثیر او قرار