صفحه ٣٨

در حدیث دیگرى از امام صادق (علیه السلام) مى خوانیم:
«إنَّ العُلَماءَ وَرَثَةُ الأنبِیاءِ وَ ذاکَ أنَّ الأنبِیاءَ لَم یُورِثوا دِرهَماً وَ لا دیناراً وَ إنَّما أورَثوا أحادِیثَ مِن أحادِیثِهِم فَمَن أخَذَ بِشَیءٍ مِنها فَقَد أخَذَ حَظّاً وافِراً فَانظُرُوا عِلمَکُم هذا عَمَّن تَأخُذونَهُ فَإنَّ فِینا أهلَ البَیتِ فی کُلِّ خَلَفٍ عُدُولاً یَنفُونَ عَنهُ تَحریفَ الغالِینَ وَ انتِحالَ المُبطِلِینَ وَتَأویلَ الجاهِلِینَ؛ دانشمندان وارثان پیامبران اند، چراکه پیامبران درهم و دینارى از خود به یادگار نگذاشتند، بلکه علوم و احادیثى از آن ها به یادگار ماند. هرکس بهره اى از آن داشته باشد بهره فراوانى از میراث پیامبران دارد. امام (علیه السلام) سپس مى افزاید: بنگرید علم خود را از چه کسى مى گیرید (از علماى واقعى، یا عالم نماها؟) بدانید در میان ما اهل بیت در هر عصرى افراد عادل و مورد اعتمادى هستند که تحریف غلوکنندگان، و ادعاهاى بى اساس منحرفان، و توجیهات جاهلان را از این آیین پاک نفى مى کنند».(1)
نکته: علم در آیات قرآن به معنى دانستن یک مشت اصطلاحات یا روابط مادى میان اشیا و به اصطلاح «علوم رسمى» نیست؛ بلکه منظور از آن، معرفت و آگاهى خاصى است که انسان را به «قنوت» یعنى اطاعت پروردگار، و ترس از دادگاه او و امید به رحمت خدا دعوت مى کند، این است حقیقت علم، و علوم رسمى نیز اگر در خدمت چنین معرفتى باشد علم است و اگر مایه غرور و غفلت و ظلم و فساد در ارض شود و از آن «کیفیت و حالى» حاصل نگردد «قیل و قالى» بیش نیست.(2)

مقام شهید براى کسى که در راه تحصیل علم از دنیا برود(3)
از پیامبر گرامى (صلی الله علیه و آله) اسلام نقل شده است: «اِذا جاءَ المَوتُ طالِبَ العِلمِ وَ هُوَ عَلى