صفحه ١٧٧

کسانى که ظلم کردند و خرافاتى همچون مشرکان به میان آوردند و «مسیح» یا «عزیر» (علیهما السلام) را فرزند خدا خواندند.
و بالاخره همان هایى که ظلم کردند و به جاى بحث منطقى دست به شمشیر برده و متوسل به زور شدند و به شیطنت و توطئه چینى پرداختند.
و در آخر آیه یکى از مصداق هاى روشن «مجادله به احسن» را که مى تواند الگوى زنده اى براى این بحث باشد به میان آورده، مى فرماید:
«بگویید: ما به تمام آنچه از سوى خدا بر ما و شما نازل شده است ایمان داریم، معبود ما و شما یکى است، و دربرابر او تسلیم هستیم».
چه تعبیر زیبا و چه آهنگ جالبى! آهنگ وحدت و ایمان به همه آنچه ازسوى خداى واحد نازل شده، و حذف همه تعصب ها، و ما و شماها، و توحید معبود و تسلیم بودن بى قید و شرط دربرابر «الله». این یک نمونه از «مجادله به احسن» است که هر کس بشنود مجذوب آن مى شود و نشان مى دهد که اسلام، گروه گرا و تفرقه طلب نیست، آواى اسلام آواى وحدت است و تسلیم بودن دربرابر هر سخن حق.
نمونه هاى این بحث در قرآن فراوان است، ازجمله نمونه اى که امام صادق (علیه السلام) در حدیثى به آن اشاره کرده، مى فرماید: «مجادله به احسن، مانند مطلبى است که در آخر «سوره یس» درمورد منکران معاد آمده است، هنگامى که استخوان پوسیده را نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله) آوردند و گفتند: چه کسى قدرت دارد آن را احیا کند؟ فرمود: (یُحْیِیهَا الَّذِى أَنشَأَهَا أَوَّلَ مَرَّةٍ...)؛ «همان خدایى که روز نخست آن را آفرید، زنده مى کند، همان خدایى که از درخت سبز، براى شما آتش بیرون مى فرستد».(1)

یکى از بهترین روش هاى مناظره و بحث(2)
در آیات 24 تا 26 سوره سبأ مى خوانیم: (قُلْ مَن یَرْزُقُکُم مِّنَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ