تازه اى از تاریخ خود گردد، اما تا زمانى که این مرحله تاریخى فرانرسد باید همه جا در انتظار برخورد حق و باطل بود و موضع گیرى لازم را در این میان دربرابر باطل نشان داشت.
10. زندگى در پرتو تلاش و جهاد
مثال زیباى فوق این اصل اساسى زندگى انسان ها را نیز روشن مى سازد که حیات بدون جهاد، و بقا و سربلندى بدون تلاش ممکن نیست، چراکه مى گوید: آنچه مردم براى تهیه وسایل زندگى (ضروریات زندگى) و یا زینت (رفاه زندگى) به درون کوره ها مى فرستند، همواره زبد و کف هایى دارد و براى به دست آوردن این دو (وسایل ضرورى و وسایل رفاهى) باید مواد اصلى را که در طبیعت به صورت خالص یافت نمى شود و همواره با اشیاى دیگر آمیخته است، در زیر فشار آتش در کوره قرار داد و آن ها را تصفیه و پاک سازى کرد، تا فلز خالص و پاک از آن بیرون آید، این کار جز در سایه تلاش و کوشش و مجاهده انجام نمى شود.
اصولاً طبیعت زندگى دنیا این است که در کنار گل ها، خارها و در کنار نوش ها، نیش ها، و پیروزى ها در لابه لاى سختى ها و مشکلات قرار دارد، و از قدیم گفته اند: «گنج ها در ویرانه هاست و در لابه لاى هر گنجى اژدهاى خطرناکى خفته است» آیا آن ویرانه و این اژدها چیزى جز همان انبوه مشکلات است که در به دست آوردن هر موفقیتى وجود دارد؟
در داستان هاى ایرانى خودمان نیز رستم براى رسیدن به پیروزى اش مجبور بود از هفت خوان بگذرد که هر کدام اشاره به نوعى از انبوه مشکلات است که در مسیر هر فعالیت مثبتى وجود دارد.
به هر حال قرآن این حقیقت را، که انسان بدون تحمل رنج ها به هیچ موفقیتى نائل نمى شود، بارها با عبارات مختلف بیان داشته است.