معارف بوک

بعد از بیان دعوت به سوى خداوند و اوصاف داعیان الى الله روش دعوت را شرح داده است:
بدى را با نیکى دفع کن!
خداوند مى فرماید: «نیکى و بدى یکسان نیست»؛ (وَلا تَسْتَوِى الْحَسَنَةُ وَلاَ السَّیِّئَةُ).
در حالى که مخالفان حق، سلاحى جز بدگویى و افترا و سخریه و استهزا و انواع فشارها و ستم ها ندارند، باید سلاح شما پاکى و تقوا و سخن حق و نرمش و محبت باشد.
آرى، مکتب ضلالت جز چنان ابزارى را نمى پسندد و مکتب حق تنها از چنین وسایلى بهره گیرى مى کند. گرچه «حسنه» و «سیئه» مفهوم وسیعى دارند، تمام نیکى ها و خوبى ها و خیرات و برکات در مفهوم حسنه جمع است، همان گونه که هرگونه انحراف و زشتى و عذاب در مفهوم سیّئه خلاصه شده، ولى در آیه مورد بحث، آن شاخه اى از «حسنه» و «سیّئه» مد نظر است که مربوط به روش هاى تبلیغى است.
ولى جمعى از مفسران «حسنه» را به معنى اسلام و توحید، و «سیّئه» را به معنى شرک و کفر تفسیر کرده اند. بعضى «حسنه» را به اعمال صالح و «سیّئه» را به اعمال قبیح، و بعضى «حسنه» را به صفات عالى انسانى همچون صبر و حلم و مدارا و عفو، و «سیّئه» را به معنى غضب و جهل و خشونت و انتقام جویى تفسیر کرده اند. ولى تفسیر اول از همه مناسب تر به نظر مى رسد.
در حدیثى از امام صادق (علیه السلام) مى خوانیم که در تفسیر آیه فوق فرمود: «الحَسَنَةُ التَّقِیَّةُ وَالسَّیِّئَةُ الاِذاعَةُ؛ حسنه تقیه است و افشاگرى سیّئه».(1)