عظمت این برنامه اسلامى (تکیه بر برهان و دعوت مخالفان به استدلال منطقى) هنگامى آشکارتر مى شود که توجه کنیم اسلام از محیطى آشکار شد که بیشترین محتواى فکرى محیط را خرافات بى پایه و مسائل غیرمنطقى تشکیل مى داد.
لزوم بحث منطقى(1)
یکى از نتایج مهمى که از داستان اصحاب کهف (در سوره کهف) به دست مى آید، لزوم بحث منطقى در برخورد با مخالفان است، چراکه آن ها هنگامى که مى خواستند آیین شرک آلود محیط شان را مورد انتقاد قرار دهند به دلایل منطقى متوسل مى شدند که نمونه هایى از آن در آیات 15 و 16 همین سوره مطرح شده است.
اصولاً اساس کار همه پیامبران و رهبران الهى در برخورد با مخالفان بحث آزاد و منطقى بوده، و توسل به زور، آن هم براى خاموش کردن آتش فتنه منحصر به مواردى بوده که بحث منطقى مؤثر نمى افتاد، یا مخالفان مانع بحث هاى منطقى مى شدند.
منطق آزاداندیشى اسلام(2)
در آیات 17 و 18 سوره زمر مى خوانیم: (... فَبَشِّرْ عِبَادِ * الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُوْلَئِکَ الَّذِینَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَأُوْلَئِکَ هُمْ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ)؛ «... پس بندگان مرا بشارت ده. همان کسانى که سخنان را مى شنوند و از نیکوترین آنها پیروى مى کنند؛ آنان کسانى هستند که خدا هدایتشان کرده و آنها خردمندان اند».