صفحه ١١٦

اعتبار «سخن گفتن» نسبت به دیدن و شنیدن(1)
در آیه 23 سوره ذاریات آمده است: (فَوَرَبِّ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ اِنَّهُ لَحَقُّ مِّثْلَ مَا أَنَّکُمْ تَنطِقُونَ)؛ «سوگند به پروردگار آسمان و زمین که این مطلب حقّ است همان گونه که شما سخن مى گویید!».
تعبیر به (مِّثْلَ مَا أَنَّکُمْ تَنطِقُونَ) (همان گونه که سخن مى گویید) تعبیر لطیف و حساب شده اى است که از محسوس ترین اشیا سخن مى گوید، چراکه گاهى چشم یا گوش انسان خطا مى کند، اما در سخن گفتن چنین خطایى راه ندارد که انسان احساس کند سخن گفته در حالى که سخن نگفته باشد، لذا قرآن مى گوید: همان اندازه که سخن گفتن شما براى تان محسوس است و واقعیت دارد، رزق و وعده هاى الهى نیز همین گونه است.
از این گذشته، «سخن گفتن»، خود یکى از بزرگ ترین روزى ها و مواهب پروردگار است که هیچ موجود زنده اى جز انسان از آن برخوردار نشده و نقش سخن گفتن در زندگى اجتماعى انسان ها و تعلیم و تربیت و انتقال علوم و دانش ها و حل مشکلات زندگى بر کسى پوشیده نیست.

شرایط مبلّغین اسلام(2)
در آیه (وَاصْبِرْ عَلَى مَا یَقُولُونَ وَاهْجُرْهُمْ هَجْراً جَمِیلاً)؛ «و دربرابر آنچه (دشمنان) مى گویند شکیبا باش و به طرزى شایسته از آنان دورى گزین»،(3) مقام «صبر» و «هجران» مطرح مى شود، چراکه در مسیر دعوت به سوى حق، بدگویى دشمنان و اذیت و آزار آنان فراوان است و اگر باغبان بخواهد گلى را بچیند باید دربرابر خار آن صبر و تحمل داشته باشد.