معارف بوک

فِی مِرْیَةٍ مِّن لِّقَائِهِ وَجَعَلْنَاهُ هُدًى لِّبَنِی اِسْرَائِیلَ * وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَکَانُوا بِآیَاتِنَا یُوقِنُونَ * اِنَّ رَبَّکَ هُوَ یَفْصِلُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِیمَا کَانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ)؛ «و ما به موسى کتاب آسمانى دادیم؛ و شک نداشته باش که او آن را دریافت داشت؛ و ما آن را وسیله هدایت بنى اسرائیل قرار دادیم! و از آنان و پیشوایانى قرار دادیم که به فرمان ما (مردم را) هدایت مى کردند؛ چون شکیبایى نمودند و به آیات ما یقین داشتند. البتّه پروردگار تو میان آنان روز قیامت در آنچه در آن اختلاف داشتند حکم مى کند (و هر کس را به سزاى اعمالش مى رساند)!».
آیات مورد بحث، اشاره کوتاه و زودگذرى به داستان «موسى» (علیه السلام) و «بنى اسرائیل» است تا پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) و مؤمنان نخستین را تسلّى و دلدارى دهد و دربرابر تکذیب و انکار و کارشکنى هاى مشرکان دعوت به صبر و شکیبایى و پایدارى کند، و هم بشارتى باشد براى مؤمنان که سرانجام بر این گروه کافر لجوج پیروز مى شوند، همان گونه که بنى اسرائیل بر دشمنان خود پیروز شدند و پیشوایان روى زمین گشتند. و از آنجا که موسى (علیه السلام) پیامبر بزرگى است که هم یهودیان به او ایمان دارند و هم مسیحیان، این مسأله مى تواند انگیزه اى بر حرکت اهل کتاب به سوى قرآن و اسلام شود.
خداوند در آیه 24 به افتخاراتى که در سایه استقامت و ایمان نصیب بنى اسرائیل شد اشاره مى کند، تا درسى براى دیگران باشد؛ مى فرماید: «و از آن ها امامان و پیشوایانى قرار دادیم، که به فرمان ما امر هدایت خلق خدا را بر عهده گرفتند، زیرا آن ها شکیبایى کردند و به آیات ما یقین داشتند».
در اینجا رمز پیروزى و شرط پیشوایى و امامت را دو چیز شمرده است: یکى ایمان و یقین به آیات الهى، و دیگرى صبر و استقامت و شکیبایى.
این امر، ویژه بنى اسرائیل نیست، درسى است براى همه امت ها و براى مسلمانان دیروز و امروز و فردا که پایه هاى یقین خود را محکم کنند و از