معارف بوک

دو عامل اساسى اشاره شده است: یکى «صبر» که در روایات فراوانى از آن به «روزه» تعبیر شده که در پرتو آن ورزیدگى مخصوص و چیرگى بر خواسته هاى درون به وجود مى آید، و دیگرى نماز است که وسیله ارتباط انسان با خداست و انسان در هر آن باید از آن مدد بگیرد. درحقیقت نماز وسیله ارتباط با آن تکیه گاه نیرومند است.
لذا مى بینیم که مفسران در تفسیر این آیه نقل کرده اند که رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) هرگاه با امر مشکلى روبه رو مى شد که باعث همّ و غمّ وى مى گردید، از نماز و روزه مدد مى گرفت.
و نیز از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که مى فرماید: «هنگامى که با غمى از غم هاى دنیا روبه رو شدید، وضو بگیرید و به مسجد رفته، نماز بخوانید و در حال نماز دعا کنید، زیرا خداوند دستور داده است که (وَاسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ) از نماز و صبر استعانت بجویید». بدیهى است که توجه به نماز، و راز و نیاز با پروردگار نیروى معنوى تازه اى در انسان ایجاد مى کند و به او در مقابله با مشکلات نیرو مى بخشد.
علماى یهود چون مى ترسیدند در صورت اعتراف به رسالت پیغمبر اسلام (صلی الله علیه و آله) کمک هاى مادى آن ها قطع شود و عوام یهود به آن ها اعتنا نکنند، صفات پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) را که در تورات آمده بود دگرگون جلوه دادند. قرآن به آن ها دستور مى دهد که از کسى نترسید و از نماز و صبر استعانت جویید، تا بر امیال و خواسته هاى دل پیروز شوید و حبّ مقام و ریاست از دلتان بیرون رود. ولى همان طور که در پایان آیه تذکر داده شده، استعانت از نماز و صبر براى پیروزى بر خواسته ها و امیال و شهوات، براى کسانى ممکن است که از پروردگار مى ترسند و مى دانند به ازاى از دست دادن مقام هاى ظاهرى، مقامى بالاتر در انتظار آنان است. کسانى که مى دانند پس از مرگ به لقاى پروردگار بزرگ