معارف بوک

این حدیث پرمعنى نشان مى دهد که ایمان و عمل صالح بازتابى دارد به وسعت عالم هستى، و شعاع محبوبیت حاصل از آن تمام پهنه آفرینش را فرامى گیرد، ذات پاک خداوند چنین کسانى را دوست دارد، نزد همه اهل آسمان محبوب اند، و این محبت در قلوب انسان هایى که در زمین هستند پرتوافکن مى شود.
راستى چه لذتى از این بالاتر که انسان احساس کند محبوب همه پاکان و نیکان عالم هستى است؟! وچه دردناک است که انسان احساس کند زمین و آسمان، فرشته ها و انسان هاى باایمان همه از او متنفّر و بیزارند!
سپس به «قرآن» که سرچشمه پرورش ایمان و عمل صالح است اشاره کرده مى گوید: «ما قرآن را بر زبان تو آسان ساختیم، تا پرهیزکاران را به وسیله آن بشارت دهى، و دشمنان سرسخت و لجوج را انذار کنى»؛ (فَاِنَّمَا یَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِکَ لِتُبَشِّرَ بِهِ الْمُتَّقِینَ وَتُنذِرَ بِهِ قَوْماً لُّدّاً). «لدّ» (با ضم لام و تشدید دال) جمع «الد» (بر وزن عدد) به معنى دشمنى است که خصومت شدید دارد و به کسانى گفته مى شود که در دشمنى کردن، متعصب، لجوج و بى منطق اند. آخرین آیه به عنوان دلدارى به پیامبر (صلی الله علیه و آله) و مؤمنان (به ویژه با توجه به این نکته که این سوره در مکه نازل شده و در آن روز، مسلمانان، سخت تحت فشار بودند) و نیز به عنوان تهدید و هشدار به همه دشمنان عنود و لجوج مى گوید :
«چه بسیار اقوام بى ایمان و گنهکارى که قبل از این ها هلاک و نابود کردیم، آن چنان محو و نابود شدند که اثرى از آن ها باقى نماند، آیا تو اى پیامبر! احدى از آن ها را احساس مى کنى؟ یا کمترین صدایى از آنان مى شنوى؟»؛ (وَکَمْ أَهْلَکْنَا قَبْلَهُم مِّن قَرْنٍ هَلْ تُحِسُّ مِنْهُم مِّنْ أَحَدٍ أَوْ تَسْمَعُ لَهُمْ رِکْزًا).
«رکز» به معنى صداى آهسته است و به چیزهایى که در زیر زمین پنهان مى کنند، «رکاز» مى گویند، یعنى این اقوام ستمگر و دشمنان سرسخت حق