معارف بوک

و بنابر معنى دوم، از کوتاهى و ترک این عمل نهى مى نماید.
سپس براى تشویق و ترغیب مسلمانان به ادامه این گونه کارهاى خیر اضافه مى کند: «باید عفو کنند و گذشت نمایند»؛ (وَلْیَعْفُوا وَلْیَصْفَحُوا).
«آیا دوست نمى دارید خداوند شما را بیامرزد؟»؛ (أَلا تُحِبُّونَ أَن یَغْفِرَ اللَّهُ لَکُمْ).
پس همان گونه که شما انتظار عفو الهى را دربرابر لغزش هاى خود دارید باید درمورد دیگران عفو و بخشش را فراموش نکنید. «و خداوند غفور و رحیم است»؛ (اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ).
عجیب اینکه از یک سو با آن همه آیات کوبنده، «اصحاب افک» را به شدت محکوم مى کند، اما براى اینکه افراد افراطى از حد تجاوز نکنند با سه جمله که هر یک از دیگرى گیراتر و جذاب تر است احساساتشان را کنترل مى نماید: نخست امر به عفو و گذشت مى کند. سپس مى گوید: آیا دوست ندارید خدا شما را ببخشد؟ پس شما هم ببخشید. و سرانجام دو صفت از صفات خدا را که «غفور» و «رحیم» است، به عنوان تأکید ذکر مى کند، اشاره به اینکه شما نمى توانید داغ تر از فرمان پروردگار باشید، خداوند که صاحب اصلى این حکم است غفور و رحیم است، او دستور مى دهد کمک هاى خود را قطع نکنید، دیگر شما چه مى گویید؟! بدون شک، همه مسلمانانى که در ماجراى افک درگیر شدند با توطئه قبلى نبود، بعضى از منافقین مسلمان نما، پایه گذار بودند و گروهى مسلمان فریب خورده دنباله رو. بدون شک همه آن ها مقصر و گناهکار بودند، اما میان این دو گروه تفاوت بسیار بوده و نباید با همه یکسان معامله شود.
به هر حال آیات فوق درس بسیار بزرگى است براى امروز و فرداى مسلمانان و همه آیندگان که هنگام آلودگى بعضى از افراد به گناه و لغزش، در کیفر نباید از حد اعتدال تجاوز کرد، نباید آن ها را از جامعه اسلامى طرد نمود و نباید درهاى کمک ها را به روى آن ها بست تا یک باره در دامن دشمنان سقوط کنند و در صف