و باز به همین دلیل دستور مؤکد داده شده که هزینه هاى ازدواج را اعم از مهر و سایر قسمت ها سبک و آسان بگیرند تا مانعى بر سر راه ازدواج مجردان پیدا نشود، ازجمله درمورد مهریه سنگین که در بیشتر مواقع سنگ راه ازدواج افراد کم درآمد است در حدیثى از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مى خوانیم: «شُؤمُ المَرأةِ غَلاءُ مَهرِها؛ زن بدقدم زنى است که مهرش سنگین باشد».(1)
و باز در حدیث دیگرى که در ذیل حدیث فوق وارد شده مى خوانیم: «مِن شُومِها شِدَّةُ مَئُونَتِها؛ یکى از نشانه هاى شوم بودن زن این است که هزینه زندگى (یا هزینه ازدواجش) سنگین باشد».(2)
و از آنجا که بسیارى از مردان و زنان براى فرار از زیر بار این مسئولیت الهى و انسانى، به عذرهایى ازجمله نداشتن امکانات مالى متوسل مى شوند، در آیات فوق با صراحت گفته شده که «فقر» نمى تواند مانع راه ازدواج گردد، بلکه چه بسا ازدواج سبب غنا و بى نیازى شود، زیرا انسان تا مجرد است احساس مسئولیت نمى کند، نه ابتکار و نیرو و استعداد خود را به اندازه کافى براى کسب درآمد مشروع بسیج مى کند و نه هنگامى که درآمدى پیدا کرد در حفظ و بارور ساختن آن مى کوشد، به همین دلیل بیشتر مجردها خانه به دوش و تهى دست اند!
اما بعد از ازدواج شخصیت انسان به یک شخصیت اجتماعى تبدیل مى شود و خود را مسئول حفظ همسر و آبروى خانواده و تأمین وسایل زندگى فرزندان آینده مى بیند، در نتیجه تمام هوش و ابتکار و استعداد خود را به کار مى گیرد و براى حفظ درآمدهاى خود و صرفه جویى، تلاش مى کند و در مدّت کوتاهى مى تواند بر فقر چیره شود.
تعلیم و تربیت در تفسیر نمونه ج1
بخش دوم: تربیت و سازندگى/ نظام خانواده