معارف بوک

لَتُبَیِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَلا تَکْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ وَاشْتَرَوْا بِهِ ثَمَناً قَلِیلاً فَبِئْسَ مَا یَشْتَرُونَ): «و (به خاطر بیاورید) هنگامى را که خدا از کسانى که کتاب آسمانى به آنها داده شده، پیمان گرفت که حتماً آن را براى مردم آشکار سازید و کتمان نکنید! ولى آنها آن را پشت سر افکندند و به بهاى ناچیزى فروختند؛ و چه بد متاعى مى خرند؟!».
آیه فوق گرچه درباره دانشمندان اهل کتاب (یهود و نصارى) نازل شده، ولى درحقیقت اخطارى به تمام دانشمندان و علماى مذهبى است، که موظف اند در تبیین و روشن ساختن فرمان هاى الهى و معارف دینى بکوشند و خداوند از همه آن ها پیمان مؤکدى در این زمینه گرفته است.
توجه به ماده «تبیین» که در آیه فوق به کار رفته نشان مى دهد که منظور، تنها تلاوت آیات خدا و یا نشر کتب آسمانى نیست، بلکه باید حقایق آن ها را عریان و آشکار در اختیار مردم بگذارند تا همه توده ها به روشنى از آن آگاه شوند، و به روح و جان آن ها برسند و کسانى که در تبیین و توضیح و تفسیر و روشن ساختن مسلمانان کوتاهى کنند، مشمول همان سرنوشتى هستند که خداوند در این آیه و مانند آن براى علماى یهود بیان کرده است. از پیغمبر گرامى اسلام (صلی الله علیه و آله) نقل شده که فرمود: «مَن کَتَمَ عِلمآ عَن أهلِهِ أُلجِمَ یَومَ القِیامَةِ بِلِجامٍ مِن نارٍ؛ هر کس که علم و دانشى را از آن ها که اهل آن هستند (و نیاز به آن دارند) کتمان کند خداوند در روز رستاخیز، دهنه اى از آتش به دهان او مى زند».
حسن بن عمار مى گوید: بعد از آنکه «زهرى» نقل حدیث را براى مردم ترک گفته بود روزى نزد او رفتم و گفتم: احادیثى را که شنیده اى براى من بازگو کن! به من گفت: مگر نمى دانى که من دیگر براى کسى حدیث نقل نمى کنم؟ گفتم: به هر حال یا تو براى من حدیث بگو یا من براى تو حدیث نقل مى کنم، گفت: تو حدیث بگو.