معارف بوک

جَلْدَةٍ وَلا تَأْخُذْکُم بِهِمَا رَأْفَةٌ فِى دِینِ اللَّهِ اِن کُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الاْخِرِ وَلْیَشْهَدْ عَذَابَهُمَا طَائِفَةٌ مِّنَ الْمُؤْمِنِینَ)؛ «هر یک از زن و مرد زناکار را صد تازیانه بزنید؛ ونباید رأفت (و محبّت کاذب) نسبت به آن دو، شما را از (اجراى) حکم الهى مانع شود، اگر به خدا و روز جزا ایمان دارید! و باید گروهى از مؤمنان مجازاتشان را مشاهده کنند».
آیه فوق که به صورت «امر» است وجوب حضور گروهى از مؤمنان را هنگام اجراى حد زنا مى رساند، ولى ناگفته پیداست که قرآن شرط نکرده حتماً در ملأعام این حکم اجرا شود، بلکه بر حسب شرایط و مصالح متفاوت مى گردد؛ حضور سه نفر و بیشتر کافى است، مهم این است که قاضى تشخیص دهد حضور چه مقدار از مردم لازم است (جمعى از فقها در وجوب حضور گروهى از مؤمنین هنگام اجراى حد تردید کرده اند، در حالى که ظاهراً امر وجوب است نه استحباب).
فلسفه این حکم نیز روشن است، زیرا همان گونه که گفتیم:
1. درس عبرتى براى همگان است و سبب پاک سازى اجتماع.
2. شرمسارى مجرم مانع از ارتکاب جرم در آینده خواهد شد.
3. هرگاه اجراى حد در حضور جمعى انجام شود قاضى و مجریان حد متهم به سازش یا اخذ رشوه یا تبعیض و یا شکنجه دادن ومانند آن نخواهند شد.
4. حضور جمعیت مانع از خودکامگى و افراط و زیاده روى در اجراى حد مى شود.
5. ممکن است مجرم بعد از اجراى حد به ساختن شایعات و اتهاماتى درمورد قاضى و مجرى حد بپردازد که حضور جمعیت موضع او را روشن ساخته و جلو فعالیت هاى تخریبى او را در آینده مى گیرد.
و فواید دیگر.