صفحه ٤٧١

گفتار سي و يکم: (پيش گامان مسير قرب الاهي(1)) 
 مروري بر مطالب پيشين

هدف و مقصد نهايي انسان قرب و وصول الي الله است و انسان براي رسيدن به آن مقصدْ راهي طولاني و پرفراز و نشيب در پيش دارد، چندان که امير مؤمنان(عليه السلام) با آن همه شب زنده داري ها، مناجات ها، عبادت هاي طاقت فرسا با آهي جانکاه مي فرمود: آهِ مِنْ قِلَّه الزَّادِ وَ طُولِ الطَّرِيقِ وَبُعْدِ السَّفَرِ وَعَظِيمِ الْمَوْرِدِ؛(408) «آه از کمي توشه و درازي راه و دوري سفر و سختي منزل».
اميرمؤمنان(عليه السلام) از آن حسرت مي خورد که زاد و توشه اي کافي براي پيمودن راه طولاني آخرت ندارد و عبادت هاي آن حضرت در شأن مقصد و منزلگاه ابدي نيست اين درحالي که عبادت هاي طولاني و طاقت فرساي آن حضرت به گونه اي بود که وقتي امام سجاد(عليه السلام) نوشتاري گردآمده از احوالات و عبادت هاي آن حضرت را به دست گرفت و اندکي از آن را خواند، با ناراحتي آن را کنار نهاد و فرمود: مَنْ يَقْوي علي عباده عليّ بن ابي طالب(عليه السلام)؛(409) «چه کسي قدرت بر انجام عبادت امير مؤمنان(عليه السلام) را دارد؟»