گفتار هفتم: (در جست وجوي رحمت الاهي (1))
نقش حياي بندگي در توبه و پرهيز از گناه
معرفت به فرجام زيان بار گناهان، در دنيا و آخرت، علاوه بر آنکه ترس از انجام گناه را در انسان برمي انگيزاند، ازآن روي که ارتکاب گناهان، سرپيچي از دستورات خداوند و ناسپاسي از خالق هستي است که نعمت هاي بي شماري را در اختيار ما نهاده است، احساس شرم و حيا را نيز در انسان برمي انگيزاند. هر قدر معرفت ما به خداوند، وظايف بندگي، گستره نعمت هاي مادي و معنوي خالق هستي و فرجام رفتار ناپسند و زشت فزوني گيرد، اين شرم و حيا در ما افزايش مي يابد و ما را وامي دارد که در برابر احسان و عنايت خداوند و نعمت هايي که در اختيار ما نهاده، به مخالفت او برنخيزيم و بي ترديد احساس شرم و حيا چه در برابر خداوند و چه در برابر مردم، داراي ويژگي مثبت، تأثيرگذار و بازدارنده است و ريشه در فطرت انسان دارد. البته امروزه، برخي از مکاتب اخلاقي مادي و انحرافي شرم و حيا را حالتي انفعالي و ناشي از ضعف انسان مي دانند و به طور کلي به نکوهش آن مي پردازند و به افراد توصيه مي کنند که شرم، حيا و احساس خجالت را از درون خود زايل سازند.(78) در