بر گناه خود بيفزايند و سرانجام به عذاب ابدي گرفتار شوند. بر اساس اين سنت الهي ، گاهي نعمت هاي ظاهري و مال فراواني در اختيار گنهکاران قرار مي گيرد و پيوسته بر آنها افزوده مي شود و چه بسا اين پندار در آنها پديد مي آيد که آن امکانات، وسايل رفاه، آسايش و لذت جويي به پاس شايستگي آنان فزوني يافته است؛ درحالي که خداوند بدين وسيله مي خواهد آنان غرق گناه و غفلت گردند و بار گناه خود را سنگين گردانند تا در نهايت با عذابي سخت و خوارکننده مواجه شوند. توضيح آنکه وقتي بندگان خدا قدر نعمت هاي الاهي را نمي دانند و ناسپاسي مي کنند، براي اينکه متنبه و بيدار شوند در همين دنيا آنان را گوشمالي مي دهد و با بلا و گرفتاري مواجه مي گرداند. ازاين روي، خداوند در دو آيه قرآن مي فرمايد که ما وقتي بر قومي پيامبري مي فرستيم آنها را به سختي ها و بلاها گرفتار مي سازيم تا راه توبه و تضرع به درگاه الاهي را پيش گيرند. در آيه اول خداوند مي فرمايد: وَلَقَدْ أَرْسَلنَآ إِلَى أُمَمٍ مِّن قَبْلِک فَأخَذْنَاهُمْ بِالْبَأسَاء وَالضَّرَّاء لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ؛(230) «و به راستي [پيامبراني] به سوي امت هاي پيش از تو فرستاديم و آنان را به تنگي و سختي و رنج و گزند بگرفتيم تا شايد زاري کنند».
در آيه دوم خداوند مي فرمايد: وَمَا أَرْسَلْنَا فِي قَرْيَه مِّن نَّبِيٍّ إِلاَّ أَخَذْنَا أَهْلَهَا بِالْبَأْسَاء وَالضَّرَّاء لَعَلَّهُمْ يَضَّرَّعُونَ؛(231) «و ما هيچ پيامبري را در هيچ آبادي و شهري نفرستاديم مگر آنکه مردم آن را به سختي و تنگي و رنج گرفتار کرديم تا شايد زاري کنند».
اما برخي از مردم حکمت سختي ها و گرفتاري ها را درنيافتند و به جهت قساوت قلب راه انحراف و گمراهي پيش گرفتند و متنبه و بيدار نگشتند و به تضرع و زاري به درگاه خدا و پيروي از فرستادگان او نپرداختند. وقتي گوشمالي الاهي در آنها اثر