صفحه ١٠٤

  که رویکرد ما در رابطه با توصیه های حضرت، رویکردی باشد جهت سير قلبى، تا قلب به شعور خاص خود برسد و محدود به آداب نشود. چقدر خوب است كه دل عزیزان در حین مطالعه ی توصیه های حضرت بيدار باشد و عزم پذیرش تجلیات نور قرآن را در خود بپروراند. 
  حضرت به فرزندشان فرمودند: هوس هايت را با دورى از دنيا و زهد کنترل کن و قلب خود را با موعظه زنده نگهدار و با يقين، قوّت بخش و با حكمت نورانى كن و با توجه به مرگ، خوارش گردان و آن را به گونه اى بيدار كن كه به فناى خود اقرار كند. فجايع دنيا را بشناس و يورش و چموشى و زشت كارى زمانه را بفهم و قصّه ی امت ها و ملت هاى گذشته را بر قلب خود عرضه كن. ببين كه آن انسان ها چه كارهايى كردند و چه نتايجى گرفتند.
  
  عبرت از گذشتگان
  منظور حضرت از اين که می فرمایند: اخبار گذشتگان را بر قلب خود عرضه کن و بنگر آنان چه کردند و به کدام منزل فرود آمدند، دانستن تاريخ نيست بلکه عبرت گرفتن از تاريخ است که این روش قرآن می باشد. در روش قرآنی نظر به تاريخ وسیله ای است تا انسان با غور و بررسى در سرنوشت اقوام و تمدن هایی که هلاک شدند راز سقوط زندگی های غلط را به دست آورد و بفهمد چرا تمدن های گذشته با آن همه  ابتکار و تلاش به نتیجه نرسیدند و نسبت به آن چه در نظر داشتند ناکام شدند. 
  انسان با تدبر در قرآن و سرنوشت اقوام گذشته، رمز سقوط و نزول تمدن ها را مى فهمد، با تدبر در قرآن به راحتى مى توان فهميد كه رمز سقوط تمدنها، در كفر و ظلم و تکذیب پیامبران الهی بوده است و به خوبی می توان احساس کرد اگر ملتی در زندگی خود مسیرش دینی نباشد، حتماً با شكست روبه رو مى شود.
  حضرت مى فرمايند: ريشه ی مصيبت هايى را كه به گذشتگان رسيده است به قلبت بفهمان. به دیار و آثار گذشتگان سیر کن و ببين كه چقدر انرژى صرف كردند تا در آینده خودشان و فرزندانشان در راحتی و آرامش به سر ببرند و با این انگیزه تمام زندگي شان را براى آينده ی فرزندانشان خرج كردند و از خودشان غافل شدند. و در نتيجه داراى روحيه اى تلخ و تند گشتند و فرزندانشان نتوانستند روحيه ی تند و بد آن ها را تحمّل كنند، از نزد آنها رفتند و حتی