معارف بوک

 آفت علمی که مراء افزيد 
  حضرت مى فرمايند: فرزندم! اگر مى خواهى خودت تحقيق كنى و علمِ لازم جهت ادامه ی زندگی ات را خودت کسب کنی مانعی نیست ولی مواظب باش به بهانه ی عالِم شدن در گرداب شبهات غرق نگردی و در ورطه ی مجادلات و مراءهای برتری طلبانه گرفتار نشوی. «فَلْيَكُنْ طَلَبُكَ ذلكَ بِتَفَهُّمٍ وَ تَعَلُّمٍ لابِتَوَرُّطِ الشُّبُهاتِ وَ عُلُوِّ الْخُصوُماتِ» به گونه اى به دنبال دانایی مباش که ناخودآگاه در ورطه ی شك و شبهه بيفتى و یا به حالت خودبرتربينى گرفتار شوی. زیرا تحقيقى كه براى اثباتِ مهم تر بودن محقق صورت پذيرد، جان را نورانى نمى كند. حتى ممكن است به سراغ قرآن مجيد برويم و آيات مختلف آن را بررسى كنيم تا به رقيبمان ثابت كنيم نظرش اشتباه است و سواد خودمان را به رخ او بكشيم. حضرت مى فرمايند اين برترى طلبىِ خصمانه، آفت هدايت یافتگی است و نفعى براى انسان ندارد. گاهى نيز اطلاعات خود را گسترده می کنیم تا دائم از ديگران اشكال بگيريم این در اسلام نهی شده و در روایت داریم که رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمودند: «وَ أَوْرَعُ النَّاسِ: مَنْ تَرَكَ الْمِرَاءَ وَ إِنْ كَانَ مُحِقّاً.»(3)  پارساترين مردم كسى است كه مراء را ترك نمايد و اگر چه حقّ با او باشد. از حضرت علی(علیه السلام) داریم «ثَمَرَةُ الْمِرَاءِ الشَّحْنَاء» ميوه ی مراء دشمنى است . چون تو حرف خود را مى گوئى او هم حرف خود را مى گويد، بى آن كه رجوع به خيرى در كار باشد   و یا حضرت می فرمایند: «مَنْ عَوَّدَ نَفْسَهُ الْمِرَاءَ صَارَ دَيْدَنَهُ» كسى كه خود را به مراء عادت دهد خُلق و خوى او تغییر می کند و لذا عاقل بايد براى سلامت دل و جان خود و حفظ شخصيت و حرمتش از مراء بپرهيزد. امیر مؤمنان(علیه السلام) می فرمایند: «إِيَّاكُمْ وَ الْمِرَاءَ وَ الْخُصُومَةَ فَإِنَّهُمَا يُمْرِضَانِ الْقُلُوبَ عَلَى الْإِخْوَانِ وَ يَنْبُتُ عَلَيْهِمَا النِّفَاق »(4)  از مراء و خصومت بپرهیزید که این  دو دل های برادران را بیمار می کند و نفاق را می رویاند. از زبان چند نفر از صحابه داریم: «خَرَجَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ(صلی الله علیه و آله) يَوْماً وَ نَحْنُ نَتَمَارَى فِي شَيْ ءٍ مِنْ أَمْرِ الدِّينِ فَغَضِبَ غَضَباً شَدِيداً لَمْ يَغْضَبْ مِثْلَهُ ثُمَّ قَالَ «إِنَّمَا هَلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ