صفحه ٣٧٦

که گردنه هاى تنگ زندگی را پشت سر نگذاشته اند فرمود: «فَلااقْتَحَمَ الْعَقَبَه» شما به پشت سرگذاشتن عقبه ها و گردنه ها اقدام نکردید. 

  زيبائی های دنيا
  در راستای شکوفایی در سختی ها، مرگ را قرار داد که در جای خود شربت گوارايى است برای انسان زیرا وقتی انسان آن را نوشيد به زندگی بسیار وسیع تر پا می گذارد. لذا خداوند در قرآن فرمود: «كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْت» هرکسی مرگ را می چشد. به گفته ی مولوی: 

  مُردم از حيوانى و آدم شدم     پس چه ترسم، كى ز مردن كم شدم؟

  ملاحظه بفرمایید که مرگ، ما را نمى بلعد. ماييم كه مرگ را خواهيم چشيد. فرمود: «ذائِقَةُ الْمَوْت» یعنی چشیدن مرگ. با اين زاويه به هستى نگاه كنيد که حتی مرگ را می چشیم و در موقعیتی دیگر ظهور می کنیم. پس مديرى در صحنه ی عالم است كه نظام عالم را براساس امتحان مستقر كرده است و بشريت را با امتحان كردن به نهايت مى رساند. و آن امتحان با سختى ها و آسانى ها و نعمت ها و بلاها صورت مى پذيرد. در روايات آمده است كه يكى از بهترين ذكرها، ذکر «ماشاءاللّه » است. يعنى انسان به مقامى برسد كه بگويد: «هرچه خدا بخواهد». شما با گفتن این ذکر اظهار می دارید: من با تمام فعاليت هايم در عرصه ی حيات، تسليم سنت جارى حق هستم. باز در روايات آمده است كه اگر هنگام نيمه شب، دو ركعت نماز بخوانيد، بعد به سجده رفته از عمق جان، با شعور كامل، هفت مرتبه «ماشاءاللّه » بگوييد هنوز بلند نشده، تمام اخلاق خبيث شما فرو مى ريزد. گفت:

  يك روز به اخلاص بيا در بر ما     گر كام تو بر نيامد آن گه گله كن
  اى يك دله ی صد دله، دل يك دله كن     صرّاف وجود باش و خود را يله كن

  در تعقيبات نماز صبح، دعاى قيمتى و عزيزى مى خوانيد كه در آن هم پس از گفتن چند عبارت مثل «اُفَوِّضُ اَمْرى اِلَى اللّه  اِنَّ اللّه َ بصيرٌ بالعِبادِ» به ماشاءاللّه  مى رسيد و عرضه می دارید: «ماشاءاللّه، لا ماشاءَ النّاسُ. ماشاءَاللّه ُ وَ اِنْ كَرِهَ النّاسُ...» هر آنچه خدا بخواهد من می خواهم و نه آنچه مردم بخواهند، آنچه خدا بخواهد، اگر چه مردم ناخوش داشته باشند. چه خوش