صفحه ٣٣٢

 خصوصیات آن حضرت آن است که «وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالأَغْلاَلَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ» سختی ها و زنجیرهایی را که بر خود نهاده اند حضرت از آن ها برمی دارد و آن ها را راحت می کند. 
  هركس مى تواند با توجّه به چيزهايى كه بدون دلیلِ شرعی و عقلی بر عهده ی خودش مى گذارد ميزان انحرافش را دريابد؛ هرگاه چيزهايى را بر عهده گرفت كه دين خدا و عقل زلال بر عهده ی او نگذاشته بود، هرگاه به چيزهايى تمايل داشت كه تكليف او نبود، هرگاه رودربايستى ها، رقابت ها و هوس هايى را بر خود هموار كرد كه بر عهده او نبود، بداند به همان اندازه از جاده ی حق منحرف شده است. در اين باره زياد فكر كنيد که چگونه از طریق نظر به زندگی گذشتگانِ پاک و اطرافیان صالح می توانیم جامعه ی خود را از مشکلات برهانیم.

  کدام علم؟ 
  در ادامه می فرمایند: «فَاِنْ اَبَتْ نَفْسُكَ اَنْ تَقْبَلَ ذلِكَ دُونَ اَنْ تَعْلَمَ كَما عَلِمُوا فَلْيَكُنْ طَلَبُكَ ذلكَ بَتَفَهُّمٍ وَ تَعَلُّمٍ لابِتَوَرُّطِ الشُّبُهاتِ وَ عُلُوِّ الْخُصوُماتِ» فرزندم! گذشتگانِ تو درباره زندگى شان انديشيدند و به جاى اين كه با افتخارات دروغین و سرگرمى های بدون دلیل زندگی را انتخاب كنند به دين خدا روى آوردند. حال نظری به آن زندگی ها کن، پس اگر نفس تو به تمکین از گذشتگان تن نمی دهد و دانستن مبانی علومِ آنان را ترجیح نمی دهد، بکوش که تلاش ات از سر فهمیدن و آموختن باشد، نه آن که با آموختن ها بخواهی به ورطه ی شبهات بیفتی و به دشمنی ها دامن بزنی.
  ممكن است نفس انسان از پذيرفتن آنچه كه گذشتگان بر آن مسیر رفتند اِبا کند با این حال باید بداند اگر مى خواهد مثل گذشتگان خودش زندگی را از ابتدا تجربه كند و به دنبال علمی است که با آن زندگی را جلو ببرد، لااقل به دنبال علمی نباشد که او را گرفتار انواع مغالطات و شبهات و دشمنی ها کند. با اين انگیزه جلو رود که بخواهد حقیقت را بشناسد نه آن  که از دانائی به دنبال قدرت نمايى و فضل فروشى باشد که عملاً در آن صورت در ورطه ی شك و شبهه درغلتيده و کارش به جدال و مراء با دیگران می کشد.