صفحه ١٦٠

 گرداب ديندارى رها كن. ما در دوران دفاع مقدس این را تجربه کردیم که چگونه شهدای ما با چنين روحيه اى وارد میدان شدند، با این که پدر و مادرشان براى آنها آرزوها داشتند و در فکر آن بودند براى آن ها زندگی تشکیل دهند، امّا همين كه حضرت امام خمينى«رضوان  الله  تعالی  عليه» فرمان دادند جبهه ها را پر كنيد آن ها خودشان را به گرداب بلاى ديندارى که پیش آمد افكندند و از دیگر برنامه هایی که برای زندگی خود داشتند گذشتند. آن وقت خداوند در مقابل اين كار به آن ها شراب طهور لقاء خود را چشاند. گفت: 

  هر که از تن بگذرد جانش دهند     هر که جان در باخت جانانش دهند
  هر که نفس بت صفت را بشکند     در دل آتش گلستانش دهند
  هر که از ظلمات تن، خودْ بگذرد     خضرآسا آب حیوانش دهند
  هر که بی سامان شد اندر راه عشق     در دیار دوست سامانش دهند

  بنده با توجه به مسیری که شهدا انتخاب کردند و با توجه به شرابی که نصیبشان شد حقیقتاً بسیار غبطه مى خورم، آن ها در حال حاضر در خوشىِ ابدى به سر مى برند و ما هنوز گرفتار دنیا و امور آن هستیم. دردسر اصلی ما مربوط به وضع اقتصادى خرابمان نيست بلكه از آن روست كه از آزادى معنوى، برخوردار نیستیم و از این جهت اگر دوست داشته باشيم در محضر حضرت حق، «الهى العفو» بگوييم دل همراهى نمى كند. شك نداشته باشيد كه ما نسبت به شهدا و آنهايى كه جانشان را در راه خدا دادند و رفتند عقب افتاده ايم. آنها فهميدند كه وقتى گردابى در راه حق روبه رویشان قرا گرفته و شرایط پريدن در آن فراهم شده، فرصت را از دست ندهند. و به توصیه ی حضرت مولی الموحدین(علیه السلام) عمل کردند که فرمودند: «خُضِ الْغَمَراتِ لِلْحَقِّ حَيْثُ كانَ» در گرداب های مربوط به حق و حقیقت فرو رو، هرچه می خواهد باشد.
  
  هنر تفقّه در دين
  حضرت در ادامه مى فرمايند: «وَ تَفَقَّهْ فِى الدّين» تفقّه از نظر معنا با تعقّل پيوندى نزديك دارد امّا دقيقا هم به معناى آن نيست. تعقّل يعنى خوب فكركردن و تفقّه يعنى تعقّل صريح، يعنى تعقّلى كه عميق تر بوده و انسان نفوذ بيشترى برای فهم موضوعات از خود نشان دهد.