صفحه ٤٦٥

 به وي زياني رسيده است. باران فراخي و فراواني نعمت و خوشبختي دنيا کسي را تر نکرده، مگر اين که ابر بلا و محنتِ پياپي بر او باريده است.

  آبادانی اش ويران شود
  امام علي بن ابيطالب(علیه السلام)، در خطبه ها و حکمت هاي نهج البلاغه بنا به ضرورت و به مناسبت هاي گوناگون، با تشبيهات و استعاره هاي متفاوت به بيان زشتي ها و ناهنجاري ها و ناپايداري دنيا پرداخته اند و با بياني رسا و منطقي گويا انديشمندان مومن و خردپيشگان عارف را از دلبستگي و گرايش به دنيا پرهيز داده و همه ي پيروان اسلام و رهروان حقیقت را از پيوند و روي آوري به دنيا و مظاهر فريباي آن برحذر داشته است. در اين رابطه به فرازي از خطبه ی 113 امام(علیه السلام) توجه کنيد که می فرمایند: «وَ أُحَذِّرُكُمُ الدُّنْيَا فَإِنَّهَا مَنْزِلُ قُلْعَةٍ وَ لَيْسَتْ بِدَارِ نُجْعَةٍ قَدْ تَزَيَّنَتْ بِغُرُورِهَا وَ غَرَّتْ بِزِينَتِهَا دَارُهَا هَانَتْ عَلَى رَبِّهَا فَخَلَطَ حَلَالَهَا بِحَرَامِهَا وَ خَيْرَهَا بِشَرِّهَا وَ حَيَاتَهَا بِمَوْتِهَا وَ حُلْوَهَا بِمُرِّهَا لَمْ يُصْفِهَا اللَّهُ تَعَالَى لِأَوْلِيَائِهِ وَ لَمْ يَضِنَّ بِهَا عَلَى أَعْدَائِهِ خَيْرُهَا زَهِيدٌ وَ شَرُّهَا عَتِيدٌ وَ جَمْعُهَا يَنْفَدُ وَ مُلْكُهَا يُسْلَبُ وَ عَامِرُهَا يَخْرَبُ فَمَا خَيْرُ دَارٍ تُنْقَضُ نَقْضَ الْبِنَاءِ وَ عُمُرٍ يَفْنَى فِيهَا فَنَاءَ الزَّادِ وَ مُدَّةٍ تَنْقَطِعُ انْقِطَاعَ السَّيْرِ اجْعَلُوا مَا افْتَرَضَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ مِنْ طَلَبِكُمْ وَ اسْأَلُوهُ مِنْ أَدَاءِ حَقِّهِ مَا سَأَلَكُم »(14)  شما را از دلبستگي به دنيا پرهيز مي دهم، زیرا دنيا سراي جاويدان و خانه ي سرسبزي نيست. دنيا خود را با جلوه هاي فريبنده آراسته و با اين آرايش شما را مي فريبد. دنيا در پيشگاه پروردگار سرايي خوار و ناچيز است، که حلال آن با حرامش آميخته و خوبي آن با بدي هايش، زندگاني آن با مرگ و شيريني آن با تلخي و ناگواريش به هم آميخته است. خداي بزرگ دنيا را براي دوستان خود گوارا نساخته و از واگذاري آن به دشمنانش دريغ نکرده است. خير و خوبي دنيا اندک و زشتي و بدي آن فراهم آمده است، آنچه از دنيا فراهم آورند فاني شود، دولت آن پاينده نيست و آباداني اش ويران شود. چه خيري است در سرايي که مانند ساختمانِ روي به ويراني نهاده است؟ چه خيري است در عمري که در آن توشه ي سراي جاويدان از ميان مي رود؟ و چه خيري است در فرصتي که