صفحه ٣٣٣

این تذکر، تذکر بسیار ارزشمندی است، به گفته ی بزرگان: «عالم حقيقى آن کسی است كه بداند چه چيزی آموختنى و چه چيزی ناآموختنى است». كسى عالم حقيقى است كه حدّ عقل خود را بشناسد و در ذیل اخلاق و معارف دینی و سیره ی اولیاء الهی عقل خود را جلو ببرد تا اسیر مراء و جدال های بی جا نگردد. اگر شما به گونه اى هستيد كه فکر کردید هرچه به ذهنتان رسید می توانید بر زبان آوريد و نظام خاص فکری برای بررسی معلومات خود نمی شناسید بدانيد كه هنوز عقل خود را نشناخته ايد. آدمى كه راه را گم كرده است نمی تواند از استعدادهای خود استفاده کند و لذا عقل خود را صرف مغالطات می کند و با فروافتادن در انواع جدل ها عمر خود را ضایع می گرداند. از آنجا كه چنین انسانی، انسان سرگشته اى است به راحتی به هر راهى تن مى دهد و از آنجا كه استعدادهای خود را در ذیل یک شخصیت الهی قرار نداده نمى تواند تشخيص دهد كه چه چيزهائی را بايد بداند و از دانستن چه چيزهائی بايد صرف نظر كند. عرض شد در جواب آن هایی که می گویند: «دانستن همه ی اين مطالب که در دنیای امروز مطرح است، چيز بدى نيست» باید بگوییم اتفاقاً چيز بدى است، چون فرصت های ما را می سوزاند و از امور مهمِ تعالیِ خود باز می مانیم. گیرم که آنقدر عالم شدی که هر وقت اراده کردی تا به کسی اشکال بگیری، توانستی؟ بعد از آن چی؟ مگر دانایی ها برای چنین کارهایی است؟ 
  هر انسانى در ابتدا بايد بفهمد در مسیر علم به دنبال چه چیز مى گردد و چه چيزى را طلب مى كند، و چگونه آنچه را كه مى خواهد باید به دست  آورد. اگر شما بخواهيد بدانيد در قیامت کدام اعمال شما پذیرفته است و کدام اعمال شما نفعی برای شما ندارد نمى توانيد به هر كسى رجوع كنيد بلكه بايد به پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) مراجعه نمائید كه حقیقت را می شناسد و خودش مى فرمايند: «الاْنَ قِيامَتى قائِمٌ»(2)  يعنى همين حالا قيامت من قائم است و من ناظر بر آن هستم. در غير اين صورت هر قدر هم كه مطالعه كنيد نبايد انتظار رسيدن به پاسخ مناسب را داشته باشید، چون مسیر درستی برای رسیدن به مطلوب تان را نرفته اید. هنر بعضى ها آن است كه خيلى زود پى مى برند عقل واقعى، عقل پیامبر(صلی الله علیه و آله) است و با عقلشان به عقل پیامبر(صلی الله علیه و آله) پناه