صفحه ٣٠٩

 رعایت حریم الهی غفلتش زياد است بداند که تقواى الهى اش ضعیف شده است و اگر اصلاً نمى فهمد رعایت حرام و حلال الهی در زندگى اش چه معنايى دارد، هيچ تقوایی ندارد و در نتیجه هیچ ارزشی نزد خداوند ندارد چون فرمود: «إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ» با ارزش ترین شما نزد خداوند با تقواترین شما است. تقوا از كلمه وقايه به معنى سپر گرفتن است و بزرگان تعابير زيبايى از تقوا داشته اند، می گویند: تقوا به مانند سپرى است كه انسان متقی آن سپر را در مقابل خدا قرار می دهد تا به وسیله ی آن هیچ بدی و نقصی به خدا نرسد و همه ی آن ها به خود انسان ختم شود و همه ی خوبى ها به خدا ختم گردد. تقوی سپرى است كه مانع می شود نقص هاى انسانى به خدا برسد يا كمالات الهى به انسان نسبت داده شود. انسان در اثر تقوا باید برسد به جايى كه در خود احساس بندگى كند و رب العالمین را معبود خود بیابد و به تعبير عرفا «ذُلِّ عبوديت» به او دست دهد. 
  دوباره به قلب خودتان رجوع كنيد و چگونگی وجود تقوا را در آن بررسی کنید. اگر احساس کردید در انجام دادن هرچه میل تان می کشد خود را آزاد حس مى كنيد بدانيد كه از تقوا بهره اى نبرده ايد و نیروی باز دارنده و کنترل کننده ی تقوا در صحنه ی جان شما نیست. زیرا همه ی انسان ها به جهت طبع حیوانی که دارند دارای نفس امّاره و هوس های نفسانی هستند، هرکس براساس نفس امّاره اش مایل است به نامحرم نگاه كنند، امّا كسى كه منوّر به نور تقوا است بندِ حق را به دل و هوس اش بسته است، با اين كه نفس امّاره ی او مایل است به نامحرم نظر کند ولی با نور نیروی بازدارنده و کنترل کننده ی تقوا نگاه خود را کنترل می کند تا جهت قلب او از حق به سوی غیر حق متمایل نگردد و لذا لذت اُنس با خدا را بر لذّات جسمانی ترجیح می دهد. چون حرمت و احترام به اوامر و نواهی الهى، ميل نفسانی او را بسته است. این به شرطی است که میل خود را براى خدا کنترل کند، چون ممكن است فردى به خاطر ترس از آبروريزى يا هزار و يك دليل ديگر، همان كارى را بكند كه فرد متقى مى كند ولی چون برای خدا و برای رفع حجابی که بین او و خداوند است، آن کارها را نمی کند، «تَقْوَى اللّه » به حساب نمی آید بلکه کنترل میل است برای رسیدن به میل دیگر، مثل این که بعضى ها گناه نمى كنند تا در جامعه ی اسلامی محترم شمرده شوند. درست است كه در ظاهر، هر دو گروه يك طور عمل می کنند امّا تفاوت بين آن ها از زمين تا آسمان است.