ساير جوانب ببندد و با روحيه ى اكنون زدگى، موتور پمپ بسازد و به انتهاى كار و آثار بحران زاى كارش، فكر نكند.
طراح موتور پمپ با دقت بسيار زاويه هاى پروانه ها را محاسبه كرده تا رابطه ى بين نيروى موتور و ارتفاعى كه آب بايد بالا برود رعايت شود ولى كشيدن اين همه آب از زيرزمين به سطح آن و پديدآمدن اختلال هاى بيرونى و داخلى در نظام اكوسيستم زمين از يك طرف و پديدآمدن روحيه ى جديدى كه در ازاء اين سرعت براى بشر به وجود مى آيد از طرف ديگر، هرگز مورد محاسبه قرار نگرفت، در آن زمان علم مكانيك هنر خود را ديد ولى با يك روحيه ى اكنون زدگى. اين اكنون زدگى شاخصه ى همه ى فرهنگ غرب و تكنيك هاى به وجود آمده توسط اين فرهنگ است. در ساختن قنات هم محاسبات دقيقى به كار گرفته شد ولى محاسبه گر از بقيه ى ظرائف عالم غافل نبود و روحيه ى حفظ مقام انس با طبيعت كاملًا بر روان او حاكم بوده است و لذا مى خواسته است آب را از سفره هاى زيرزمينى در آغوش بگيرد، نه اين كه از آن ها بقاپد. علم مكانيك، علم قاپيدن امكانات طبيعت از طبيعت است و به همين جهت بركت هاى لازمه اى را كه بايد علم به همراه بياورد، به همراه نياورد.
آفت تعميم علم غربى به همه ى تاريخ
آنچه مايه ى تأسف است تعميم علم غربى به تمام تاريخ است، به طورى كه گمان كنيم خواجه نصيرالدين طوسى «رحمة الله عليه» و ساير علماء جهان اسلام در ذيل همين منظرى كه غرب به عالَم دارد قرار داشته اند و عملًا طورى تبليغ مى كنند كه فيزيك و شيمى صورت تكامل يافته ى انديشه ى عالمان اسلامى است و از اين طريق ما را از توجهات عالمانه ى آن بزرگان به زواياى همه جانبه ى عالم و آدم محروم مى كنند، غافل از اين كه علم كيميا نگاه ديگرى به عالم دارد و به سوى هدفى خاص سير مى كند كه علم شيمى هيچ كدام از آن دو خصيصه را ندارد و لذا اين طور نيست كه علم شيمى صورت تكامل يافته ى علم كيميا است. اين يك نوع مصادره كردن دانشمندان جهان اسلام است به نفع فرهنگ غربى، به طورى كه گويا دانشمندان شيمى و فيزيك و رياضيات امروزه دنياى غرب، صورت كامل شده ى جابربن حيان و ابن هيثم و خوارزمى هستند. غافل از اين كه نگاه آن ها به عالم و آدم با نگاه فرهنگ غرب كاملًا متفاوت