مى گردد. آن آينده اى كه مدّنظر شيعه است، آينده اى است كه بشر ياد گرفته است و يا آماده شده است به نحو ديگرى فكر كند كه ما آن را «عالم بقيةاللهى» نام نهاده ايم.
تمدن اسلامى؛ بهترين تمدن ممكن
سؤال: تمدن اسلامى چه شاخصه اى دارد كه مى ماند و شكوفا مى شود ولى به سرنوشت ساير تمدن ها كه پس از شكوفايى خود افول كردند، دچار نمى شود؟
جواب: رمز عدم افول تمدن اسلامى، وقتى به روش صحيح به صحنه بيايد- يعنى به روش فرهنگ اهل البيت (عليهم السلام)- آن است كه تئورى و راه كارهاى آن منطبق با فطرت انسان ها است و لذا نه تنها پس از مدتى مورد فراموشى قرار نمى گيرد، بلكه در هر حال بشر به دنبال بسترى است كه به كشش ها و تمنيّات فطرى خود صورت بالفعل بدهد و لذا ساير تمدن هاى موجود به مرور با ظهور تمدن اسلامى بى رنگ مى شوند و در نهايت از نشاط و حيات مى افتند. البته عنايت داشته باشيد كه تمدن اسلامى صرفاً مجموعه هايى از انضباطهاى قالبى و آداب و رسوم خشك نيست، بلكه قراردادها و آدابى است كه ريشه در فطرت انسان ها دارد و بنيان وجودى انسان ها نسبت به آن ها آشنايى كامل دارد، هر چند ممكن است با حاكميت نفس امّاره آن كشش ها مورد غفلت قرار گيرد، ولى همين كه بستر تحقق آن فراهم شد و در بستر جديد، مذاقِ آلوده به نفس امّاره ميدان خودنمايى نداشت، آرام آرام بشر به خود مى آيد و پيام تمدن اسلامى همه گير مى شود و اكثر همان هايى كه در ابتدا نسبت به آن روى خوشى نشان نمى دادند از آن استقبال مى كنند و در همين راستا خداوند مى فرمايد: «بَلْ جَاءهُم بِالْحَقِّ وَأَكْثَرُهُمْ لِلْحَقِّ كَارِهُونَ، وَلَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ أَهْوَاءهُمْ لَفَسَدَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ وَمَن فِيهِنَّ بَلْ أَتَيْنَاهُم بِذِكْرِهِمْ فَهُمْ عَن ذِكْرِهِم مُّعْرِضُونَ»؛ «1» بلكه برخلاف تهمتى كه به پيامبر مى زنند، آن رسول از طرف حق آمده و پيام هاى حقّى را براى آن ها آورده و اكثر آن ها از آن حق كراهت دارند، ولى اگر خداوند از ميل هاى آن ها پيروى كند آسمان ها و زمين و آنچه در آن ها است فاسد مى شود. پس ما آن حقايق را به ياد آن ها و براى آن ها آورديم و آن ها از آنچه مربوط به آن حقايق است غافل اند.