صفحه ٥٣

پشت كرده اند، دليل بر اين نمى شود كه عامل كنترل كننده اى نيست و حاكميت امام معصوم كه واسطه ى بين عالم غيب و عالَم شهود است و از صدر اسلام بر روى وجود آن تأكيد شده به حاشيه برود. انسان كامل و حجت خدا، متذكر عالم قدس است و با حضور معنوى خود در جامعه، تمام اين آشفتگى ها را كنترل مى نمايد و عالم كثرت را به عالم وحدت متصل مى نمايد كه متأسفانه در صدر اسلام و با غفلت از غدير نگذاشتند معلوم شود چه ضرر بزرگى به بشر وارد شد. وقتى امام معصوم از صدر حاكميت نظام اجتماعى حذف شد فاجعه ى بزرگ تاريخ بشر شروع شد و حضرت زهرا (عليها السلام) آن را فهميدند و متذكر شدند و عمق فاجعه را به گوش جهانيان رساندند. «1»

هم افق شدن با يك تمدن؛ علت پذيرش آن تمدن 
سؤال:
قدرت تأثيرگذارى و نفوذ يك تمدن بيشتر به فرهنگ و فلسفه ى آن بستگى دارد، يا به علم و ابزارى كه مى سازد و از آن طريق قدرت خود را مى نماياند؟
جواب: با عنايت به مباحث گذشته به خصوص كتاب «گزينش تكنولوژى از دريچه ى بينش توحيدى» روشن مى شود كه بين تكنولوژى و فرهنگى كه نياز به چنين تكنولوژى را به همراه آورده، رابطه ى تنگاتنگى هست. لذا همچنان كه عرض شد اگر فرهنگ و تمدنى با خيال انسان ها ارتباط داشته باشد و آرمان هاى خيالى را جواب دهد، به مجرّد اين كه عموم مردم در حدّ خيال باشند، و توسط مكتبى الهى تربيت نشده باشند، آن تمدن را مى پذيرند. عموماً انسان ها در ابتداى امر، قبل از اين كه خود را رشد داده باشند، در حد خيال اند. امّا اگر فكر و فرهنگ جامعه به مافوق خيال جلب شد. ديگر آن تمدنِ خيال پرور نمى تواند بر جامعه اثر بگذارد. اين جواب را براى اين سؤال تان فعلًا داشته باشيد؛ كه اگر اين تمدن واقعاً در زمانى كه روح توحيدى در جامعه ى مسلمين حاكم بود به صحنه مى آمد، هرگز پذيرفته نمى شد، تا روشن شود چرا ملت ايران در صد ساله ى اخير از غرب استقبال كردند. مثلًا اگر به جاى سلسله ى قاجار يك سلسله از انسان هاى حكيم در كشور ما حاكم شده بودند هرگز در آن حدّ