معارف بوک

اگر شخصى بيايد و بگويد من آدم درست و امينى هستم و قانون را هم خوب مى‌دانم و پشت ميز بنشيند و به رتق و فتق امور و اجراى آن بخشنامه بپردازد، هيچ كس به او اجازه چنين كارى را نمى‌دهد؛ حتّى اگر او همان كسى باشد كه چندى بعد حكمش ابلاغ مى‌شود. تا مادامى كه حكمش امضا و ابلاغ نشده حق ندارد بيايد پشت آن ميز بنشيند و دستور دهد و كارى انجام دهد؛ و اگر چنين كند، مؤاخذه خواهد شد و حتّى ممكن است محاكمه و مجازات شود، با اين كه او خدمت كرده است و همان كارهايى را انجام داده كه بعد از رسيدن ابلاغ بايد انجام مى‌داد. چون اين اصل نزد همه عقلاء پذيرفته شده است كه تا يك مقام صلاحيتدار به كسى اجازه ندهد، او حتّى حقّ تصرفات مشروع و قانونى را هم ندارد، چه رسد به امورى كه خلاف قانون و جُرم باشد.
    با توجه به اين اصل پذيرفته شده در زندگى اجتماعى، ما براحتى درك مى‌كنيم كه چرا در جامعه‌اى كه متعلق به خداست و مردم خدا را به ربوبيّت پذيرفته‌اند، اگر كسى بخواهد بدون اذن ربّشان حكومت كند، عينا مثل كسى است كه بخواهد در يك محلّ ادارى رياست كند، يا كسى كه بخواهد پست نخست‌وزيرى را اشغال كند و به انجام امور بپردازد؛ بدون اين كه از يك مقام صلاحيت‌دارى مثلاً رييس جمهور يا مجلس شوراى اسلامى يا مقام ديگرى ـ كه بايد به او حكم بدهد ـ اجازه داشته باشد. او حتّى اگر كارش هم درست و خوب باشد مورد مؤاخذه قرار مى‌گيرد و مى‌توانند او را مجازات كنند. به همين دليل است كه ما مى‌گوييم مجرىِ قانون اسلام هم بايد با اذن صاحب مردم و جامعه اسلامى كه خداوند متعال است تعيين گردد و در غير اين صورت، مورد مؤاخذه قرار مى‌گيرد. مثل كسى كه بدون نصب شدن از سوى مقام بالاتر از خود به انجام كارهايى مى‌پردازد و بالطبع مورد مؤاخذه قرار مى‌گيرد. به فرض كه مؤاخذه هم نشود، مردم ملزم به اطاعت از او نيستند. حتّى در مورد اجراى همان قانون، مردم مى‌گويند شما اگر مسؤول اين واحد يا وزارتخانه هستى بايد حكم داشته باشى، چه كسى به تو اجازه داده به انجام اين كارها اقدام كنى؟ و تا اطمينان پيدا نكنند كه حكمى از طرف مقام صلاحيتدار صادر شده، خودشان را ملزم به اطاعت از او نمى‌دانند.
    بر اساس بينش اسلامى، در جامعه اسلامى مردم مربوب و مخلوق خدا هستند و بدون اذن صاحبشان كسى مُجاز نيست در امور آنان دخالت كند. خدا و صاحب آنان بايد اجازه بدهد و حتّى همان قانون خدا را هم شخص معيّنى كه مأذون از طرف خداست بايد اجرا كند. به همين جهت است كه حضرت امام (رحمه‌الله) ـ كه بنيانگذار و معمار اين انقلاب و اين نظام هستند ـ بر