صفحه ٢٤١

ناپایدار و زودگذر و بى اعتبارند. بنابراین، چیزى نیست که انسانِ عاقل را بفریبد و به خود مشغول کند.
به هر حال، کمى دقّت و تأمّل در جهات شش گانه بالا ـ و حتّى در یکى از آن ها ـ کافى است که غافلان را از خواب غفلت بیدار کند، امّا افسوس که بسیارى از مردم درباره همان یک لحظه دقّت و تأمّل، بخل مى ورزند.

نکته
زهد در دنیا چیست؟

گاه تصوّر مى شود مفهوم زهد آن است که انسان به کلّى ترک دنیا گوید، وهمچون راهبان در گوشه اى بخزد و از جامعه دورى گزیند؛ در حالى که این معنا با روح اجتماعى اسلام هرگز نمى سازد و در روایات اسلامى، به شدت از آن نهى شده است. بنابراین، زهد مفهوم دیگرى دارد و آن، ترک دلباختگى ودلدادگى و عشق بى قرار به دنیا، و عدم اسارت در چنگال زرق وبرق آن است واین همان سرمایه عظیمى است که اگر انسان فاقد آن باشد، آلوده انواع گناهان مى گردد و گاه دین و ایمان خود را بر سر متاع دنیا مى نهد.
این همان چیزى است که امیرمؤمنان (علیه السلام) درباره آن مى فرماید: «إِنَّ مِنْ أَعْوَنِ الْأَخْلاقِ عَلَى الدِّینِ الزُّهْدَ فِی الدُّنْیَا؛ از مهم ترین اخلاقى که انسان را بر حفظ دینش یارى مى دهد، زهد در دنیاست».(1)
امام صادق (علیه السلام) درباره آن مى فرماید: «إِذَا تَخَلَّى الْمُؤْمِنُ مِنَ الدُّنْیَا سَمَا، وَوَجَدَ حَلاوَةَ حُبِّ اللهِ؛ هنگامى که مؤمن از دنیاپرستى کناره گیرى کند، ترقّى و تکامل مى یابد و شیرینى محبّت خدا را مى چشد».(2)